❮
2❯
  • 1
    dizde kemikleri bir arada tutan dört adet kuvvetli bağdan dizin ön tarafında bulunanıdır. ön çapraz bağ tibianın* femura* göre öne doğru kaymasını sınırlandırarak ve dizin rotasyonel hareketlerini kısıtlayarak dizin stabilitesinde önemli rol oynar ve eklemdeki streslerin azaltılmasını sağlar.

    ön çapraz bağ sıklıkla ayak yerde sabitken vücudun diz merkez olacak şekilde dönmesi sonucunda ya da dize yandan direkt olarak gelen darbeler sonucunda veya dizin aşırı ekstansiyona* gelmesine bağlı olarak yaralanabilir. eğer direkt darbe sonucu bir yaralanma söz konusu ise sıklıkla beraberinde menüsküs, kıkırdak ve diğer dokularda hasar da söz konusudur. çoğu ön çapraz bağ yaralanması sportif aktiviteler sırasında olur. sıklıkla yaralanma sırasında direkt temas yoktur.

    ön çapraz bağ yaralanması sırasında dizde ağrı başlar. beraberinde eklemde kanamaya bağlı olarak hızlı gelişen bir şişlik olur. zaman geçtikçe şişlik azalır ve yerini stabilite bozukluğuna bırakır. yaralanma esnasında bağın kopma sesi duyulabilir, ancak duyulan her ses bağın koptuğu anlamına gelmez. kısmi bir yırtık söz konusu ise ağrı sadece ön çekmece testi sırasında hissedilebilir.
    kronik bağ yaralanmalarında sportif aktiviteler ve zorlamalarla şikayetler tekrarlarken istirahatla bir rahatlama sağlanır.

    genç, aktif hastalarda, (özellikle sporla uğraşıyorsa) ön çapraz bağ yaralanması düşünülüyorsa ameliyat gerekir. hastanın ameliyat sonrasındaki rehabilitasyon programına uyumu önemlidir. dolayısıyla bu programa adapte olamayacak hastalarda ve ileri yaşta, aktivite düzeyi düşük hastalarda ameliyat planlaması yapılmamalıdır.

    aktif sporla uğraşan profesyonel sporcularda, hobi olarak sporla uğraşan ve düzenli olarak spor yapanlarda, diz ekleminin ağır kullanımını gerektiren işlerde çalışanlarda, normal günlük işlerde şikayeti olmayan ancak örneğin merdiven inişlerde sorun yaşayanlarda, diz içerisine sık sık kanama olanlarda ve 6 aylık konservatif tedaviye(u: agresif tedavi yerine daha sakin, hastayı yıpratmayan , cerrahi girişimden kaçınılan tedavi) rağmen dizde şikayetleri geçmeyen hastalarda ameliyat gereksinimi vardır.

    çapraz bağ yaralanması sonrasında ameliyat düşünülen hastalarda eklem içi hematom* geçtikten sonra ameliyat planlaması yapılmalıdır. ameliyata kadar geçecek süre içerisinde hastaya kuadriseps(u: baldırın ön ta­rafındaki büyük kaslar) egzersizleri başlanmalı ve eklem hareket genişliği tam sağlanmalıdır.

    ön çapraz bağ ameliyatlarında kullanılan farklı teknikler vardır. her cerrah farklı hastalarda farklı yöntemler kullanabilir.
    çapraz bağın uç uca dikilmesi eskiden kullanılan bir yöntem olup sonuçları çok başarısız olduğu için günümüzde terk edilmiştir. günümüzde ön çapraz bağın yeniden yapılandırıldığı ve eski bağın kullanılmadığı yöntemler tercih edilmektedir.
    ön çapraz bağın yeniden yapılandırılmasında hastanın kendisinden alınacak kemik uzantılı patellar tendon* veya hamstring(u: semitendinosus, semimembranosus ve biceps femoris tarafindan olusturulan kas grubu) tendonları kullanılabileceği gibi kadavradan alınmış benzer dokular da kullanılabilir.

    günümüzde ön çapraz bağ cerrahisinde artroskopik* yöntemler tercih edilmektedir. açık cerrahide hem sonuçlar daha kötüdür, hem de kozmetik olarak elde edilen görüntü hasta uyumunu ve memnuniyetini olumsuz yönde etkiler.

    ön çapraz bağ yerine kullanılacak doku tercihen hastanın kendisinden alınır. bu doku dizin ön kısmından alınacak ucunda patella ve tibiadan kemik parçalar içeren patellar tendon (kemik-tendon-kemik) olabileceği gibi, dizin iç kısmından alınacak hamstring tendonları da olabilir. alınan bu dokuların açılacak tüneller içerisinde sabitlenmesi için de farklı yöntemler vardır. titanyum vidalar, çelik çiviler, vücutta emilebilir materyallerden imal edilmiş vida veya çiviler tercih edilebilir.

    * kemik-tendon-kemik greftler: diz önünden yapılan alt alta her biri yaklaşık iki santimlik iki kesi vasıtasıyla alınır. tibia ve femur kemikleri içerisine greftin ucundaki kemik parçaların girebileceği tüneller açılır ve greft yerleştirildikten sonra titanyum, çelik yada emilebilir vida çivi veya staple ile sabitlenir.
    + avantajları: fiksasyon çok kuvvetlidir. yeniden yapılandırılan ön çapraz bağ orjinali kadar ya da daha kuvvetlidir.
    - dezavantajları: diz önü ağrısı olabilir. yere diz çökerek çalışanlarda sorun uzun sürelidir. patellar tendon greftin alınmasına bağlı zayıflar.

    * hemstring grefti: hastanın kendi semitendinozus ve grasilis tendonları dizin iç tarafından alınır. özellikle büyüme plağı açık genç hastalarda daha çok tercih edilen bir yöntemdir.
    + avantajları: tendonların alındığı kesi diz önünden uzak olduğu için diz önü ağrısı olmaz. patellar tendon sağlam kalır.
    - dezavantajları: kemik-tendon iyileşme hızı, kemik-kemik iyileşme hızına göre daha yavaştır ve daha uzun süre alır. hemstring tendonlarında yaklaşık %10'luk bir kuvvet kaybı kalır ancak bu genelde hasta tarafından fark edilebilecek bir zayıflık oluşturmaz.

    * allogreft: kadavradan alınan patellar tendon, hemstring tendonu ya da aşil tendonu kullanılabilir.fiksasyon için benzer malzemeler kullanılır.
    + avantajları: greft alınmadığı için alınmaya bağlı riskler ve komplikasyonlar olmaz. ameliyat süresi daha kısadır.
    - dezavantajları: çok düşükte olsa enfeksiyon bulaşma riski vardır. allogreftler işlemden geçirildikten sonra boyları kısalır. eğer ameliyat sırasında yeterince uzatılmazsa ameliyat sonrasında gevşeme problemi ile karşılaşılabilir.

    ameliyatta karşılaşılabilecek riskler ve komplikasyonlar ise;

    - derin ven trombozu: bacaktaki derin toplardamarlarda pıhtı oluşmasıdır. diz ile ilgili her ameliyattan sonra görülme riski vardır. bacakta şişme ısı artışı ve ağrıya yol açar. erken harekete başlama riski önemli ölçüde azaltır.
    - enfeksiyon: riski çok düşük olmakla birlikte önemli bir komplikasyondur. ameliyat sırasında steriliteye üst düzeyde dikkat etmek gerekir.
    - eklem sertliği: nadir olmakla birlikte diz içerisindeki yapışıklıklara bağlı eklem sertliği ortaya çıkabilir. bunu engellemek için ameliyat sonrasında erken ve yoğun hareket programı önemlidir. ameliyat yaralanmadan sonra çok kısa süre içerisinde yapılmışsa eklem sertliği gelişme riski artar.
    - greft* sıkışması: eğer kemikte açılan tünellerin yeri uygun değilse, yeni yerleştirilen greft hareketler sırasında eklem içerisinde sıkışabilir. sıklıkla dizin tam olarak açılması engellenir. bu problem nadiren fizik tedaviden fayda görmekle birlikte genelde yeni ameliyat gerektirir.

    ameliyat sonrası süreci:

    hasta hekimin tercihine ve kullanılan anestezinin tipine bağlı olarak aynı gün içerisinde taburcu edilebilir ya da ertesi güne kadar hastanede tutulabilir. ameliyat sonrasi dize açısı ayarlanabilir bir dizlik takılır. hasta kendisini rahat hissettiği andan itibaren bir çift koltuk değneği ile ayağa kalkabilir ve ağrı oluşturmayacak kadar yük vererek ameliyatlığı bacağın üzerine basarak yürüyebilir. mobilizasyonla beraber egzersizlerde başlanır ve hasta tarafından düzenli olarak yapılması istenir. yaklaşık birinci haftada rehabilitasyon programına başlanır ve kullanılan greft ve fiksasyon malzemesine göre değişebilen 3-6 aylık bir program uygulanır.

    masa başı işte çalışan hastalar ameliyat sonrası birinci haftada iş başı yapabilir ancak ayakta durmayı gerektiren işlerde 4-6 haftadan önce çalışmaya başlama tavsiye edilmez. eğer ağır iş yapılması gerekiyorsa işe dönüş zamanı 2-4 aydan önce olmamalıdır. sportif aktivitelere dönüş açısından bakılacak olursa 4. ayda hızlı yürüyüşe, 4-5. aylarda bisiklete, 5. ayda düz koşuya, 6-8. aylarda ise diğer sportif faaliyetlere başlama mümkündür.

    ön çapraz bağ sakatlıkları ile ilgili bazı önemli istatistikler ise şöyledir:

    - ön çapraz bağ diz eklem stabilitesinin %90'ını sağlar.
    - diz yaralanmaları ortopedik travmaların önemli bir oranını teşkil eder ve ameliyat gerektiren spor yaralanmalarının çoğu dizle ilgilidir.
    - sporcularda görülen diz yaralanmalarında dizdeki dört ana bağdan ön çapraz bağ ve iç yan bağ en sık yaralananlarıdır.
    - ön çapraz bağ tamiri oldukça sık yapılır ve rutin ameliyatlardandır. amerikada her yıl 100000 erişkinden 60'ında yeni ön çapraz bağ yırtığı sebebiyle ameliyat uygulanmaktadır. ülkemizde bu tür bir istatistik yoktur.
    - ön çapraz bağ tamiri oldukça başarılı bir ameliyattır. sporcuların yaklaşık %90'ı altı ay içerisinde aktif spora dönerler.

    * * *
  • 8
    atda bulunanı koptuğunda hiç acımaz atı vururlar. bir sporcunun başına gelebilecek en kötü sakatlığa sebeptir.

    uyarmadı deme sözlük...hem ışıl alben hem de seimone augustus tam bir senedir * top oynamıyorlar. neden tabi ki ön çapraz bağ kopuğu. bu illet bir kez koparsa bir daha iflah olmaz. kimlere sporu bıraktırmadı ki...

    söylemek bile içimi ürpertiyor ama bayan basketbol takımımızın en önemli mevkisi için düşündüğümüz iki oyuncumuzda bizi sezonun ilerleyen kısmında istemeden de olsa yalnız bırakma potansiyeli çok yüksek olacak oyunculardır. sanki alternatif düşünmekte yarar var.
  • 9
    yaklaşık 14 ay önce halı sahada koparttığım, bu yılın başında da ameliyatını olup düzgün iyileşme süreciyle atlattığım bağlardır. kopuşunu bizzat yaşamış biri olarak naçizane tavsiyem, bağınıza bahçenize iyi bakmanızdır. yoksa bilimum sporlarda kadrolu seyirci olmanız içten bile değil. ayağınızı ters bastığınızda bağ kopunca tam anlamıyla yan basmış oluyorsunuz.(u: neye acaba?)

    işin en garip tarafı da bu süreci atlattığımda "ooolum biliomusun x, y, z, topçusu da bunu geçirmiş. bak x'e sezonu kapadı ben şimdi yanınızdayım" modunda dolaşmam oldu. gülsem mi ağlasam mı bilemedim. züğürt tesellisi dedikleri bu olsa gerek.

    son olarak verilen egzersizleri eksiksiz hatta fazla fazla yapmanın çok yararlı olduğunu söylemeden geçmek olmaz. yaşamış olanlara acil şifalar, yaşayacak olanların da sakın başlarına gelmesin diye çok büyük dikkatler diliyorum.
  • 10
    iki sene önce askerde tezkereme 3 gün kala kopardığım bağdır efendim.4 hekime göstermeme rağmen şanssızlığımdan olsa gerek hiçbirisi gerekli teşhisi koyamadı.ikisi ameliyat derken diğer ikisi dizlik önerdi.sözlükte bu işlerle ilglili işinde uzman spor hekimi tanıdıkları olan varsa bana yol göstermelerine ivedilikle ihtiyacım var.futbolu özledim amk.futbol topunu görünce ağlıyorum artık.
  • 15
    dün gece halı sahada kopan bağımdır. acısı kuvvetlidir, fenadır.

    ayakta bir boşalma oluyor ama doktorun söylediği aynen şu; illa ki ameliyat olmanıza lüzum yok eğer profösyonel bir sporcu değilseniz.

    iyi bir tedavi süreci ve dinlenme ile kaslar kuvvetlenir ve sonrasındaki fizyoterapi ve güçlendirme ile de yerine gelir.

    ha halı saha mı? oynamasanız iyi olur, bu demek değildir ki spor yapayacaksınız, koşu dahil çoğu sporu yapabiliyoruz, zaten yapamasak o kadar futbolcunun kopuyor sahaya geri dönüyorlar.

    yani açıkçası öyle aman yarabbi bittik moduna girmeye gerek yok, yediysek bir bok iyi şekildd dinleneceğiz, hatta glutamin gibi takviye gıdalar alarak oradaki kasları daha da iyi ve hızlı güçlendirmek mümkün.

    15 dakika buz kompresi ve sonrasında 10 dakika ara şeklinde kompres uygulanması tavsiye olunur böylelikle iç kanama ve ödemi azaltmış olursunuz.

    korkmaya gerek yok, profösyonel sporcu değilseniz doktorun dediğine göre çoğu kişi böyle durumlarda çapraz bağları olmadan da gayet normal hayatına devam ediyor bir sıkıntısı olmadan.

    eğer travma cerrahı da bunu söyleyip götünden uyduruyorsa zaten kot gtüne rahvan gitsin.

    edit: 5 gün sonra schalke maçı var kombine bana ben kombineme bakıyorum. stada gidecem ne olursa olsun , amk uyuz oldum!
  • 19
    son olarak bruma kardeşimizin diz ön çapraz bağının yırtılması ile tekrar gündemimize gelmiştir.
    aranızda kendisinin ya da çevresindekilerin de ön çapraz bağı kopmuş olan vardır mutlaka.
    bu minval üzerine ben de sizlere ön çapraz bağ hakında kısaca biraz bilgi vermek istiyorum.
    klişe şeyler yazıp sizi sıkmayacağım, pratik bilgi vereceğim.:)

    -bu uyluk kemiği* http://imgim.com/femur.jpg
    -bu baldır kemiği* http://imgim.com/4451incix2560566.jpg
    -diz ekleminde bu iki kemiğin bir arada durmasını ve birbirinden uzaklaşmamasını sağlayan bir sürü bağ var.
    çapraz şekilde yerleşmiş olan 2 tane bağ var. ön ve arka çapraz bağ. http://imgim.com/acl.jpg
    bu capste görüldüğü gibi ayak yere sertçe basarken uyluk kemiği öne doğru giderse, haliyle demirden yapılmamış olan bu bağlar da kopabilir.
    ön çapraz bağ da maalesef çok sık kopan bir bağ.

    gelgelim bunun tedavisine:
    kopan bu bağı ameliyatla çıkartıp atıyorlar ve yerine bağ ile uzaktan yakından alakası olmayan kas parçasını monte ediyorlar.
    greft adı verilen bu yeni parçanın alındığı bacak kası şu http://imgim.com/4705incie4148644.jpg **
    bu da o kastan kesilerek yapılmış iplikle sarılarak yapılmış yapay bir çapraz bağ http://imgim.com/harmstringgrefti.jpg
    işte bu son resimde gördüğümüz solucan şekilli olan bağı dizimize ameliyatla yerleştiriyoruz.
    bunun için de hem uyluk hem de baldır kemiğine birer adet delik açıyoruz.
    bu deliği matkapla açıyorlar, evet yanlış duymadınız diz ekleminin alt ve üstünde yer alan bu kemiklerin içini matkapla oyuyorlar.
    sonra bu bağın bir ucunu üstteki kemikte açılan deliğe, bir ucunu da alttaki kemikte açılan bağlıyorlar.
    işte burada resmi var. kemiğin içindeki delikler görülüyor. http://imgim.com/aclreconstruction.gif

    ameliyat işi kolay, hemen hemen tüm ortopedistler bunu kolaylıkla yapar.
    esas zor olanı ise ameliyattan sonra bu bağın kemiğe yapışması ve sağlamlaşıp eski halini alması için geçen sürede uygulanacak olan rehabilitasyon kısmı.
    en iyi sporcularda bile rehabilitasyon kısmı en az 20 hafta sürer ki bu da 5 ay demek.
    bir kere bunun ilk 1 ayında ameliyat edilen ayağın üzerine hiç basmadan koltuk değneği kullanmak gerekiyor.
    çünkü dize matkapla açılan o deliklerin ve içine yerleştirilen o bağın iyileşmesi için ilk 1 ayda temkinli olmakta fayda var.
    ee, tabi bacağın üzerine basmayıp korumanın da bir bedeli var, o da bacak kaslarında erime ve incelme.
    normal insanda 1 ay hiç kullanılmayan bu bacakta 3-4cm kas incelirken sporcuların kalın olan bacağında 6-7cm incelme olabilir.
    yeni konulan bu bağ iyileşse bile bacağı eski kalınlığına getiremezsek, diz asla eskisi gibi olmaz.
    işte bu 5 aylık sürede hem dizi koruyoruz hem de bacaktaki kasları güçlendiriyoruz.

    bir diğer konu ise rehabilitasyon hatalı yapılırsa dizde tam iyileşme olmaz.
    ama bu konuda benim içim rahat çünkü galatasaray'ın sağlık ekibine güveniyorum, gayet başarılılar.
    en son yekta kurtuluş'un ön çapraz bağı kopmuştu. ama şimdi aslan gibi oynuyor.

    ronaldo luis nazario de lima'yı, hani şu fenomen olanı hepiniz bilirsiniz.
    ama çok az kişi onun aynı dizinin çapraz bağlarının tam 3 kez koptuğunu bilir. her seferinde iyileşip oynadı adam.
    bunda rehabilitasyonu uygulayan hastane ve doktorların payı büyük.

    bizim hastaneye de ön çapraz bağı kopmuş çok insan geliyor.
    hatta bir keresinde hiç unutmam kilimli belediyespor takımında oynayan 17 yaşında bir genci rehabilitasyon için tedaviye almıştık.
    ama tam iyileşemedi çocuk, bunda kısıtlı imkanlarla verebildiğimiz rehabilitasyonun ve çok iyi yapılamayan ameliyatın da rolü büyük.
    çocuğun futbol hayatı bitmişti, üzüldüm bak aklıma geldi şimdi. herkes futbolcular kadar şanslı değil tabi.

    sonuç olarak bruma'nın haziran ayındaki 2014 brezilya dünya kupası'nda oynama ihtimali 0.*
    çünkü o zamana dek bacağı iyileşse bile kondisyonu düşük olacağından oynayamaz.
    neyse inanıyorum ki bruma iyileşecek inşallah ama önümüzdeki sezona kadar beklentiye girmesin kimse.
  • 25
    bugun itibari ile ayni dizden ikinci ameliyatimi gecirdigim bagdir efem. istanbul tip fakultesinde prof.dr. mehmet asik ve ekibi tarafindan saglam olan sag dizimden alinan hamstring tendonlari sol dize sabitlendi. lokal anestezi sayesinde ameliyati tavandan izledim. siz siz olun bu bagi kopartmayin. hele ki koparttiktan sonra bi daha koparmayin ki spor hayatiniz tamamen bitmesin.
❮
2❯
App Store'dan indirin Google Play'den alın