"bu sabahın kör saatlerinde ezeli rakibi everton hakkında değerlendirme yapmışken, zamanındaki başarıları nedeniyle türk halkının sempatisini kazanmış, adını yerleşik olduğu kentten alan liverpool fc hakkında bir değerlendirme yapmamak olmazdı" diye bir giriş yapayım.
format önemli olduğundan "endüstriyel futbolun her zaman olumlu sonuçlar vermediğini bizlere gösteren en güzel örneklerden biri, son 10 yıla kadar ingiltere'nin en başarılı takımı" diyerek kısa tanım bölümünü de araya sıkıştırayım ve başlayalım. uzun olacak muhtemelen çok doluyum çünkü.
"endüstriyel futbol" derken genel olarak futbol ekonomisinin büyümesini, eskiden kendini çeviren futbol kulüplerinin artık para basar hale gelmesini, eskiden "süperstar" mertebesine ulaşabilen ve kariyeri boyunca kazandığı paralar ile ömrünün sonuna kadar refah içerisinde yaşayabilen futbolcular parmak ile gösterilirken, şimdi az biraz kafası çalışan vasat futbolcuların bile doğru yatırımlarla elini sıcak sudan soğuk suya sokmadığı bir düzenden bahsediyoruz. kapitalist düzen hayatın her alanını ele geçirirken, dünyanın en popüler oyununun elemanlarının bu noktaya gelmesi elbette kaçınılmazdı, dolayısıyla burada ne kapitalizmi ne de futbolcuların veya kulüplerin kazandırdığı paraları eleştireceğim.
burada eleştireceğim, özellikle ingiltere gibi futbol takımlarının çoğunun türkiye'den farklı olarak standart a.ş. olarak (amerikan düzeni) faaliyet gösterdiği ülkelerde bu takımları satın alan, bu işlemi yaparken tek amacı "kar etmek" olan adamlar. basit ifade ile, "sikerler futbolunu, endüstri kısmını alayım" diyen adamlar. teorik olarak bir arap veya bir oligark, hangi ad altında olursa olsun bir herifin para inject etmesi ile yoktan var olan takımlara karşı bir antipati duyuyorum; duymuyorum dersem yalan olur. ne var ki hem araplar, hem de oligark diyince akla ilk gelen roman abramovich'in orak özellikleri öncelikli hedeflerinin "başarı" ve "popülerlik" olması. bu sebeple birçok dünya yıldızını aynı takımda izlememize olanak sağlıyorlar. ulusal ve uluslar arası arenada elbette bir eşitsizlik yaratıyor, ama bir noktada "güzel futbol" kazanıyor diye inanılmaz bir rahatsızlık duymuyorum.
gelelim yukarıda bu anlamsız, bu konudan bağımsız hususları yazma sebebime. liverpool'un uzun yıllardır süregelen şampiyonluk hasretinin sebepleri hakkında çok farklı şeyler söyleyebiliriz. misal olarak, dünya tarihinin en başarılı hocası sayılacak alex ferguson ile endüstriyel futbol'un kurucusu olarak sayılabilecek peter kenyon'ın manu çatısı altında buluşması, roman abramovich'in chelsea'ye akıttığı paralar ve mou etkisi, arap sermayesinin ingiltere'ye girişi elbette 98 sonrası dönem için geçerli sebepler, ama zannımca en önemli sebep şu anda çoğunluk hissesini elinde bulunduran fenway sports group'un, man city, psg ve chelsea'nin aksine yukarıda bahsettiğim gibi endüstri kısmını futbolun önüne koyması.
tarihi başarılarla dolu liverpool için şu an için yapılabilecek en doğru tespit "dünyada son 10 yılın en kötü transfer yapan takımı" olur. üzülerek belirtiyorum ki galatasaray olarak biz de bu sıralamalarda kafaları zorlarız. ha bir liverpool asla olamayız, ama zorlarız.
peki kötü transfer nedir? farklı boyutları vardır:
a) aldığın adam kötüdür. kötü transferin en basit ifadesi budur. takımını bir seviye yukarı çıkaramayacak her transfer kötü transferdir.
b) aldığın adam, ödediğin paranın karşılığını verecek yetenek veya kapasiteye sahip değildir.
c) hocan kötüdür.
gelelim liverpool değerlendirmesine.
bugün dünyada en çok yapmak istediğin şey nedir? deseler muhtemelen taylor swift, cara delevingne ve rihanna ile gruba girmek derim. sikerler liverpool'u, yalan söylemeylim. ancak liverpool board'unun karşısına geçip "yapacağınız işi sikeyim, kalkın şuradan amına koduklarım, parayı sokakta mı buldunuz lan!" demek herhalde top 10 içerisinde yer alır. nitekim sadece bir takımın değil, bir kültürün içine en fazla bu kadar sıçılabilir, para ancak bu kadar har vurup harman savrulabilir.
kadro özeline bakalım, değerlendirmesini yapalım.
kaleciler: simon mignolet, adam bogdan, simon fulton. "iyi kaleci yenecek golü yer, yenmeyecek golü yemez" mantığından yola çıkarsak
simon mignolet gerçekten kötü bir kaleci. sen bu herife 2013 yılında 9 milyon pound para vermiş, bilmem kaç kere altın eldiven kazanmış pepe reina'yı yollamışsın. senin ben aklına sokayım. reina gibi bir kaleci kalende iken transfer yapmak (o dönem için) zaten saçma bir hareket. hadi yaptın, hadi eşek yüküyle para verdin, lan git 3-5 daha koy üzerine bu adamdan daha genç ve daha yetenekli 200 faal kaleci arasından başkasını al. muhtemelen bu kadar para da vermezdin. ama yok, illa kalecimiz hırt olsun. olsun amk.
sağ bek: nathaniel clyne bölgeye yapılmış en doğru transfer bence. buna laf yok. 12.5 milyon pound southampton'ın muazzam ötesi iteleme gücünün bir simgesi bence. sağ bekte de alt yapıdan yavaş ama... aması yok. yavaş flanagan var.
sol bek: genç ümit özat joe gomez'i beğeniyorum ama arkadaşım alberto moreno olmadı yani. jose enrique varken neden aldın? aslında dur, jose enrique'yi neden aldın? şuraya kütür kütür bir sol bek alabilirdin sol beklerine harcadığın gereksiz para ile.
stoper: koloooo kooolooo touree, yaayaa .... kolo toure ne amk. city'de bitmiş adamı alarak şampiyonluğa oynayacaksın? afferim sana çok güzel düşünmüşsün. skrtel-agger ikilisini neden dağıttığını muhtemelen liverpool board'ı bile bilmiyordur. ha ama sakho ve lovren'i aldılar. canım ya 38 milyon pound ile gidip hummels, benatia falan alıyorsun üzerine de paran kalıyor. lan southampton'u söğüşleyecektin madem, hazır sol bek ve sağ bekin yokken chambers ve shaw'ı alaydın geçen sene? yok abi onlar gelişir tabi. anlamsız adamlara anlamsız paralar vermek lazım. sakho ve lovren, başarısız transfer konusunda yukarıdaki ifademde yer alan (b), kolo toure ise geldiği dönem dahilinde konuşuyorum büyük harflerle (a) dır. stoperin yok. gol yiyorsun işte.
orta saha: arkadaş ben gerçekten bu kadar düz bir orta saha görmedim. hendo sanırım ışid direnişine kaçtığından milner, lucas leiva, emre can ve joe allenden orta saha kurmuşsun. playmaker? yok abi. top rakipte iken mücadele ediyorlar ama top takımlarında iken yarı saha ilerisinde safi zarar bu adamlar. düz değil, dümdüz alayı. uzun pas? çapraz kanat adamına. dar alanda seri pas? yok. derinlemesine pas? yok. adam geçme? arkadan hızlanıp gelirse max.1, tesadüfen 2. çok ciddiyim emre can'ı alıp bilal'i versek iki takım da rahatlar. adamların alayı doğadaki 4. element tahta. zayıf ayak da yok. rodgers'ın ne oynattığını bildiğine kesinlikle inanmadığım liverpool'un 4-2-3-1 oynaması halinde 2'lik kısmının ofansif gücü na bu kadar (elin işaret parmağı ile baş parmağını u yaparsan "na" ya ulaşırsın).
amc: 4-2-3-1 taktiğinde 3'lünün ortasında haliyle 1 adam oynar. burada coutinho, lallana ve firmino var. bunlardan biri yetecekken neden 3'ü birden var? kampanya mı vardı amk lallana'yı alana firmino %20 indirimli diye? o bölgede performansı ile parmak ısırtan coutinho varken, gidip 25 milyon pound'a lallana, 29 milyon pound'a firmino alınmaz. ha madem aldın, o zaman gider saçma sapan kadro kuran rodgers'a "ya madem dar 3'lü oynamayacaktın, şu yeteneksiz kavruk (jordan ibe) ile sarı çiyan (alberto moreno) kanatta oynayacağına biz bu çocukları niye aldık lan sikik!? bunlara verdiğimiz para ile 2 tane doğru düzgün kanat alır, kalan parayla da boğazda rakılardık" diyeceksin. çünkü futbol bunu, yani hocadan hesap sovmayı gevektiviv.
kanatlar: sterling'i niye sattın? hadi para verdiler sattın. neden yerine kanat almadın? neden yani? son derece basit bi soru bu. hayır, kanatlı taktikle oynamasan bir bildiğin vardır elbet diyeceğim ama çok belli ki yok zira yukarıda söylediğim gibi jordan ibe oynuyor orada. bazen de moreno. kolo toure oynasın amk kanatta.
forvet: benteke'yi severim ama kendisi suarez açığını doldurabilecek bir adam değildir. suarez açığını doldurabilecek çok az adamın faal olduğu dikkate alındığında a) suarez'i satmazsın, b) ben illa gidicem diyorsa gelen paranın üzerine para koyup net daha iyisini alırsın. zaten daha önce torres'i yollayıp carroll'ı alarak bu konuda mallık seviyeni cümle aleme göstermişken neden yani? ama neyse benteke kötü adam değil diye eleştirmiyorum.
şimdi kadronun üzerinde deluded brendan'ı hoca olarak koyunca neden liverpool'un bu durumda olduğunu net şekilde görüyoruz. adamlar var belki ama bu adamları bir taktik içerisine oturtup bunlardan verim almak hagaten zor. 4-2-3-1 dar diyeceksin ama kanatlar sadece beklere yıkılacak falan filan.
klopp reyiz bence sturridge, suarz ve coutinho dışında yıllardır yaptıkları en doğru hamle. bu adamları bir şekle, şemale sokabilirse o sokar. artık terzi var mı sorusu ortadan kalktı, hepimiz kumaşın kaliteli olup olmadığını önümüzdeki dönemde net şekilde göreceğiz ama bana sorarsanız manu, city, chelsea, arsenal bir kenara; kadro derinliği olmamasına rağmen everton bile liverpool'dan daha takım bir takım an itibariyle.
