25584
her basarisiz sezonda oldugu gibi yine sebep sonuc iliskisini mantikli bicimde kuramiyor olusumuzun yan etkilerini goruyoruz. benzer tartismalari 2002-2005'te, 2010-2011'de, 2015-2017'de hep gorduk. ozeti su:
0) hepsi yetersiz bir kadro kurulumuyla basliyor. rijkaard'in baris-ayhan-mustafa orta sahasinin onune 4-3-3'te yeri olmayacak misimovic'in son gun alindigi, serdar ozkan'in ilk 11 oldugu bir kadroyla mucadele etmesi gibi... ya da 20 senedir turevleriyle topa sahip olma oyunu oynatan terim'in tamami topu kiran, nitelik bir yana nicelik olarak eksik orta sahayla 21 takimli kisa covid sezonuna girmesi gibi...
1) kadro inisli cikisli sonuclar alinca, taktik dizilis tartismalari "bu takim 4-3-5-8 oynamali", "6'li defans bu kadroya tek uygun dizilis" turu cikislarla, teknik direktor kimse o elestiriliyor. bu hezeyan icinde "neden bu takimin teknik direktorunun oynatabilecegi taktige uygun, kadroya uygun oyuncular alinamiyor?" diye soran akillerin sesi duyulmaz oluyor. mantik cercevesi disindaki bir argumanla, 4-4-2 oynanirsa "neden 4-3-3 oynanmadi?", ya da tam tersi soruluyor. cunku yasanan tek bir mac var, ve o macta yapilan her sey yanlis, yapilmayan hersey dogru olabiliyor.
2) kadronun yetersizligi icinde teknik direktorler care ararken inisli cikisli sonuclar devam ediyor, bu durumda da eksik performans gosteren oyuncular elestirinin dozu kacirilarak "kontrati yarin feshedilsin", "o oynadigi surece daha da mac izlemiyorum" laflariyla degerlendiriliyor. cogu zaman oyuncu zaten ip uzerindeyken, yetersiz kadroda alinabilecek maksimum verim almak tek careyken, biraz verim veren oyuncular da psikolojik olarak negatif etkileniyor. bu da aslinda gecmiste verimli olmus oyuncularin yanina pas veremeyecek hale gelmesiyle bas gosteriyor.
3) kadro yetersizliginden care bulunamazken, bu sefer "oynamayan futbolcu neden oynamiyor?" tartismalari basgosteriyor. "onun yerine altyapidan herhangi biri oynasin ne farkeder" gibi ifadeler, atalay, yunus vs gibi oyunculari hazir degilken tartismaya katmalar girla gidiyor. genc oyunculari sahaya denize balik atar gibi atarak ortaya verimli bir sonuc cikmayacagini, bir duzen, oturmus bir takima belli sayida genc oyuncu enjekte edilmesinin bu isin dogrusu oldugunu soylemek mantiksizlik oluyor.
4) ve sonunda "bu teknik direktor gitsin, kim gelse bundan kotu olmaz"lar basliyor. zira galatasaray 3-5'te biri butceli takimlara yenilince "bu takima nasil yenilinir!?" diye tepki gosteriliyor, fakat o mantiga gore galatasaray'in zaten ligde her sene sampiyon olmasi gerekiyor. gercek su ki isterseniz 10 kat pahali kadro kurun, eger kadro muhendisligini dogru yapmazsaniz, futbolun dogrularini oynayabilen ortalama takimlar dahi sizi rahatca yenebiliyor. leicester'in epl'yi kazandigi bir futbol dunyasindayiz artik.
halbuki isin temeli aslinda hep su: galatasaray yetersiz, hormonlu, ve fiyat/performans esigi cok kotu bir kadro kurmus oluyor.
***
peki neden galatasaray 2000'lerin basindan beri 4-5 senede bir ayni donguye giriyor?
galatasaray'in bu basarisiz sezon dongulerine 4-5 senede bir girmesinin en onemli sebebi, yillardir 28-32 yas bandindaki, fizik kapasite olarak avrupa kariyerlerinin sonuna gelmis oyuncularla, haddinden 1-2 sene daha fazla sozlesme yapmasiyla basliyor. bu oyuncular kontratlarinin son senesine girdiginde ayrilmiyorlar, zira o parayi baska hicbir yerde kazanamiyorlar, sisen takim butcesi kulube hareket alani birakmiyor, ve o oyuncular ayrilana dek kulup tekliyor. bu sezonlarda sahada gordugumuz futbol hicbir zaman "cok iyi mucadele eden ama kalitesi eksik" takimlar olmuyorlar, aksine hep enerjisi dusuk (yasli, futbolu kafasinda bitirmis oyuncular), kagit ustunde yetenekli ama sahaya mucadele koymayan oyuncular kaliyor akilda.
2011-2012 sezonuyla baslayan basarili donemin sonunda hamit'in, eboue'nin, selcuk'un, burak'in, sneijder'in kontratlarinin sonlarini hatirlayin. ya da bugun belhanda'nin, falcao'nun, feghouli'nin gitmesi hayalleri kuran yonetimin durumunu dusunun.
genelde olan su: bu 3-5 senenin sonunda bosalan maas butcesiyle, krediler toplanarak tekrar bir iskelet kuruluyor ve dongu devam ediyor. bugun de ayni mesele feghouli/belhanda/babel/falcao sozlesmeleriyle ortada- ki bu 4 oyuncunun toplam maasi 15 milyon euro civarinda, ve bu oyuncular ayrilmadan galatasaray'in yeni bir takim kurmasi mumkun degil..
bu donemlerin sonu geldiginde de ani bir maas bosalmasi oluyor. fenerbahce icin bu 2019 ve 2020 yazlarina denk geldi: valbuena, isla, tolgay, hasan ali, neustadter, alper, soldado, topal, skrtel, kameni vs gibi bir cok kontrattan kurtulan fenerbahce, iki senedir tas ustune tas koyabilir hale geldi. gecen yil aldiklari altay, gustavo, vedat'tan cok verim aldilar, bu sene de bu insaya devam ettiler- bu sene yaptiklarinin buyuk kismi uzun vadede mantikli olmasa da tisserand, lemos, sangare, pelkas, mert hakan, samatta'nin hepsi 27 yas ve altinda, ve uzun sure faydali olabilirler.
galatasaray icin bu degisim 2021 ve 2022 yazlarina denk geliyor: falcao, feghouli, belhanda, babel, emre akbaba, linnes, sener gibi isimlerin kontratlari bitiyor. bu oyuncularin galatasaray'a maliyeti 20 milyon euro'nun uzerinde. yani gelecek sezon bir yeniden yapilanma kacinilmaz- hele ki finansal fair play bittigine gore...
***
ozeti su...
* bu takimin 4-2-3-1, 4-3-3, 3-4-2-1 olsun, hic bir taktigi dogru ve tam oynayabilecek derinligi ve kalitesi yok. her sey bir yana, 40 maclik bir sezonu kaldirabilecek sayisal yeterliligi dahi yok.
* bu takimin orta sahasinda, fenerbahce'den pelkas, mert hakan, gustavo, sosa, ozan'in herhangi biri direk ilk 11'e girer. "bitik" besiktas'tan atiba, dorukhan, josef, hatta mensah da ayni sekilde. hadi bu oyuncularin bazilarinda benle ayni fikirde olmayin- ama belhanda disinda diger takimlarda forma giyebilecek bir orta saha oyuncumuz yok. sakat kalecisi ve stoper ikilisi disinda hic bir mevkide ligin en iyi oyuncusuna sahip degil.
* "kim gelirse gelsin bundan kotu olamayiz" dogru degil, oluruz. son uc senede cok daha kotu olabilirdik. gecmiste ayni mantikla hamzaoglu'nu kovunca da cok daha kotu olduk, rijkaard'i kovunca da. cunku onlarin da elinde tipki bu sene oldugu gibi sacma sapan kadrolar vardi.
* mustafa cengiz yonetimi, futbol yonetimi konusunda yetersiz. finansal fair play doneminde ekstra kabiliyetli olmak gerekirken hem yapilamayan (2018 forvet, 2020 orta saha, mert hakan), hem de yapilan transferler (diagne, emre akbaba) bu donemin gerektiginden sancili gecmesine neden oldu.
* fatih terim boyle sezonlarin, boyle kadrolarin teknik direktoru degil- hoca buyuk takim ve dominant futbol teknik direktoru. eger bu sezonki basarisizliktan dolayi fatih terim'i kaybedersek, gelecek yillarin basarilarindan da vazgeciyor olacagiz. fenerbahce'nin arkasindaki finansal guc ve momentum'u da gozonune alirsak, terim'e her zamankinden daha fazla ihtiyacimiz var.
* onumuzdeki sezon yeni ve daha kabiliyetli bir yonetimle, terim'in oynatmak istedigi futbola yonelik, genc ve dinamik bir kadro kurulacaktir. ffp'nin sona ermesi da bu konuda en onemli firsat olacak.
bu yuzden istifa istemenin, oyuncu yuhalamanin hic bir yararinin olmadigi, surecin islemesini sabirla beklemek gereken bir sezon oynayacagiz. bu surecte oyunculara, hocaya ve kulube kostek degil destek olmak en dogrusu.
son olarak: galatasaray bu yaz, dogru ya da yanlis, ilk defa kisa vadeli dusunmedi, ve bunu kisa vadede zararli cikacak olmasina ragmen yapti. yoksa sosa'ya, caner'e, mert hakan'a paralar basilip transferler bitirilebilirdi. bu 2021 yazi icin cok iyi bir isaret. kulupte bu bilinc olustuysa, galatasaray onumuzdeki yaz ilk defa cok farkli bir yone gidebilir.
0) hepsi yetersiz bir kadro kurulumuyla basliyor. rijkaard'in baris-ayhan-mustafa orta sahasinin onune 4-3-3'te yeri olmayacak misimovic'in son gun alindigi, serdar ozkan'in ilk 11 oldugu bir kadroyla mucadele etmesi gibi... ya da 20 senedir turevleriyle topa sahip olma oyunu oynatan terim'in tamami topu kiran, nitelik bir yana nicelik olarak eksik orta sahayla 21 takimli kisa covid sezonuna girmesi gibi...
1) kadro inisli cikisli sonuclar alinca, taktik dizilis tartismalari "bu takim 4-3-5-8 oynamali", "6'li defans bu kadroya tek uygun dizilis" turu cikislarla, teknik direktor kimse o elestiriliyor. bu hezeyan icinde "neden bu takimin teknik direktorunun oynatabilecegi taktige uygun, kadroya uygun oyuncular alinamiyor?" diye soran akillerin sesi duyulmaz oluyor. mantik cercevesi disindaki bir argumanla, 4-4-2 oynanirsa "neden 4-3-3 oynanmadi?", ya da tam tersi soruluyor. cunku yasanan tek bir mac var, ve o macta yapilan her sey yanlis, yapilmayan hersey dogru olabiliyor.
2) kadronun yetersizligi icinde teknik direktorler care ararken inisli cikisli sonuclar devam ediyor, bu durumda da eksik performans gosteren oyuncular elestirinin dozu kacirilarak "kontrati yarin feshedilsin", "o oynadigi surece daha da mac izlemiyorum" laflariyla degerlendiriliyor. cogu zaman oyuncu zaten ip uzerindeyken, yetersiz kadroda alinabilecek maksimum verim almak tek careyken, biraz verim veren oyuncular da psikolojik olarak negatif etkileniyor. bu da aslinda gecmiste verimli olmus oyuncularin yanina pas veremeyecek hale gelmesiyle bas gosteriyor.
3) kadro yetersizliginden care bulunamazken, bu sefer "oynamayan futbolcu neden oynamiyor?" tartismalari basgosteriyor. "onun yerine altyapidan herhangi biri oynasin ne farkeder" gibi ifadeler, atalay, yunus vs gibi oyunculari hazir degilken tartismaya katmalar girla gidiyor. genc oyunculari sahaya denize balik atar gibi atarak ortaya verimli bir sonuc cikmayacagini, bir duzen, oturmus bir takima belli sayida genc oyuncu enjekte edilmesinin bu isin dogrusu oldugunu soylemek mantiksizlik oluyor.
4) ve sonunda "bu teknik direktor gitsin, kim gelse bundan kotu olmaz"lar basliyor. zira galatasaray 3-5'te biri butceli takimlara yenilince "bu takima nasil yenilinir!?" diye tepki gosteriliyor, fakat o mantiga gore galatasaray'in zaten ligde her sene sampiyon olmasi gerekiyor. gercek su ki isterseniz 10 kat pahali kadro kurun, eger kadro muhendisligini dogru yapmazsaniz, futbolun dogrularini oynayabilen ortalama takimlar dahi sizi rahatca yenebiliyor. leicester'in epl'yi kazandigi bir futbol dunyasindayiz artik.
halbuki isin temeli aslinda hep su: galatasaray yetersiz, hormonlu, ve fiyat/performans esigi cok kotu bir kadro kurmus oluyor.
***
peki neden galatasaray 2000'lerin basindan beri 4-5 senede bir ayni donguye giriyor?
galatasaray'in bu basarisiz sezon dongulerine 4-5 senede bir girmesinin en onemli sebebi, yillardir 28-32 yas bandindaki, fizik kapasite olarak avrupa kariyerlerinin sonuna gelmis oyuncularla, haddinden 1-2 sene daha fazla sozlesme yapmasiyla basliyor. bu oyuncular kontratlarinin son senesine girdiginde ayrilmiyorlar, zira o parayi baska hicbir yerde kazanamiyorlar, sisen takim butcesi kulube hareket alani birakmiyor, ve o oyuncular ayrilana dek kulup tekliyor. bu sezonlarda sahada gordugumuz futbol hicbir zaman "cok iyi mucadele eden ama kalitesi eksik" takimlar olmuyorlar, aksine hep enerjisi dusuk (yasli, futbolu kafasinda bitirmis oyuncular), kagit ustunde yetenekli ama sahaya mucadele koymayan oyuncular kaliyor akilda.
2011-2012 sezonuyla baslayan basarili donemin sonunda hamit'in, eboue'nin, selcuk'un, burak'in, sneijder'in kontratlarinin sonlarini hatirlayin. ya da bugun belhanda'nin, falcao'nun, feghouli'nin gitmesi hayalleri kuran yonetimin durumunu dusunun.
genelde olan su: bu 3-5 senenin sonunda bosalan maas butcesiyle, krediler toplanarak tekrar bir iskelet kuruluyor ve dongu devam ediyor. bugun de ayni mesele feghouli/belhanda/babel/falcao sozlesmeleriyle ortada- ki bu 4 oyuncunun toplam maasi 15 milyon euro civarinda, ve bu oyuncular ayrilmadan galatasaray'in yeni bir takim kurmasi mumkun degil..
bu donemlerin sonu geldiginde de ani bir maas bosalmasi oluyor. fenerbahce icin bu 2019 ve 2020 yazlarina denk geldi: valbuena, isla, tolgay, hasan ali, neustadter, alper, soldado, topal, skrtel, kameni vs gibi bir cok kontrattan kurtulan fenerbahce, iki senedir tas ustune tas koyabilir hale geldi. gecen yil aldiklari altay, gustavo, vedat'tan cok verim aldilar, bu sene de bu insaya devam ettiler- bu sene yaptiklarinin buyuk kismi uzun vadede mantikli olmasa da tisserand, lemos, sangare, pelkas, mert hakan, samatta'nin hepsi 27 yas ve altinda, ve uzun sure faydali olabilirler.
galatasaray icin bu degisim 2021 ve 2022 yazlarina denk geliyor: falcao, feghouli, belhanda, babel, emre akbaba, linnes, sener gibi isimlerin kontratlari bitiyor. bu oyuncularin galatasaray'a maliyeti 20 milyon euro'nun uzerinde. yani gelecek sezon bir yeniden yapilanma kacinilmaz- hele ki finansal fair play bittigine gore...
***
ozeti su...
* bu takimin 4-2-3-1, 4-3-3, 3-4-2-1 olsun, hic bir taktigi dogru ve tam oynayabilecek derinligi ve kalitesi yok. her sey bir yana, 40 maclik bir sezonu kaldirabilecek sayisal yeterliligi dahi yok.
* bu takimin orta sahasinda, fenerbahce'den pelkas, mert hakan, gustavo, sosa, ozan'in herhangi biri direk ilk 11'e girer. "bitik" besiktas'tan atiba, dorukhan, josef, hatta mensah da ayni sekilde. hadi bu oyuncularin bazilarinda benle ayni fikirde olmayin- ama belhanda disinda diger takimlarda forma giyebilecek bir orta saha oyuncumuz yok. sakat kalecisi ve stoper ikilisi disinda hic bir mevkide ligin en iyi oyuncusuna sahip degil.
* "kim gelirse gelsin bundan kotu olamayiz" dogru degil, oluruz. son uc senede cok daha kotu olabilirdik. gecmiste ayni mantikla hamzaoglu'nu kovunca da cok daha kotu olduk, rijkaard'i kovunca da. cunku onlarin da elinde tipki bu sene oldugu gibi sacma sapan kadrolar vardi.
* mustafa cengiz yonetimi, futbol yonetimi konusunda yetersiz. finansal fair play doneminde ekstra kabiliyetli olmak gerekirken hem yapilamayan (2018 forvet, 2020 orta saha, mert hakan), hem de yapilan transferler (diagne, emre akbaba) bu donemin gerektiginden sancili gecmesine neden oldu.
* fatih terim boyle sezonlarin, boyle kadrolarin teknik direktoru degil- hoca buyuk takim ve dominant futbol teknik direktoru. eger bu sezonki basarisizliktan dolayi fatih terim'i kaybedersek, gelecek yillarin basarilarindan da vazgeciyor olacagiz. fenerbahce'nin arkasindaki finansal guc ve momentum'u da gozonune alirsak, terim'e her zamankinden daha fazla ihtiyacimiz var.
* onumuzdeki sezon yeni ve daha kabiliyetli bir yonetimle, terim'in oynatmak istedigi futbola yonelik, genc ve dinamik bir kadro kurulacaktir. ffp'nin sona ermesi da bu konuda en onemli firsat olacak.
bu yuzden istifa istemenin, oyuncu yuhalamanin hic bir yararinin olmadigi, surecin islemesini sabirla beklemek gereken bir sezon oynayacagiz. bu surecte oyunculara, hocaya ve kulube kostek degil destek olmak en dogrusu.
son olarak: galatasaray bu yaz, dogru ya da yanlis, ilk defa kisa vadeli dusunmedi, ve bunu kisa vadede zararli cikacak olmasina ragmen yapti. yoksa sosa'ya, caner'e, mert hakan'a paralar basilip transferler bitirilebilirdi. bu 2021 yazi icin cok iyi bir isaret. kulupte bu bilinc olustuysa, galatasaray onumuzdeki yaz ilk defa cok farkli bir yone gidebilir.
