uefa tarafından yayınlanan araştırmaya göre, 2008 - 2009 sezonunda
avrupa liglerinde yer alan 631 kulübün aktif toplamı 19 milyar euro'dur. bu aktiflerin, kalemlere göre dağılımlarını aşağıdaki tabloda görebilirsiniz;
http://img218.imageshack.us/...ulplerikonsolide.jpg türkiye'de 4 büyük kulübün, konsolide bilançosuna göre aktif toplamı 1 milyar 289 milyon tl'dir. onların dağılımını da aşağıdaki tabloda görebilirsiniz;
http://img707.imageshack.us/...bykkulportalamas.jpg uefa raporunda,
avrupa kulüplerinin aktifini oluşturan en önemli 2 kalemin maddi duran varlıklar ve aktifleştirilen transfer bedelleri olduğu belirtilmektedir. avrupa kulüplerinin maddi duran varlıklarının,
4 büyüklere göre oranının düşük olmasının nedeni,
avrupa'daki kulüplerin sadece %17'sinin kendi stadyum ve tesislerine sahip olmasından kaynaklanıyor. bu saha ve tesislerin de önemli bir bölümü eski olduğu için, bilançolarda amortisman yoluyla itfa edilmiş.
4 büyüklerin maddi duran varlıklarının, aktif içerisindeki payının yüksek olmasının nedeni ise, trabzonspor hariç, diğer 3 büyük kulübün, maddi duran varlıklarını
* ifrs*kapsamında, rayiç bedelleri ile değerlemesinden kaynaklanmaktadır.
avrupa kulüplerinin maddi duran varlıklarını bilançolarında, seçtikleri muhasebe politikaları nedeniyle değerlemedikleri anlaşılmaktadır. eğer 4 büyükler de kendi duran varlıklarını değerlemeseydi, özkaynaklarımız -273.4 milyon tl olacaktı.
bir de bilançonun diğer tarafına, yani borçlarına ve sermayelerine bakalım kulüplerin;
aşağıdaki linkte avrupa kulüplerinin pasif hesaplarının dağılımı tablosu var;
http://img686.imageshack.us/...ulpleripasifhesa.jpg şimdi de 4 büyüklerin pasif hesaplarının dağılımlarını verelim, sonra karşılaştırmasını yapalım;
http://img197.imageshack.us/...lerpasifhesaplar.jpg bu iki tabloyu karşılaştırdığımızda,
türk kulüplerinin bankalara olan borçlarının oranının yüksek olduğunu görüyoruz. ilişkili taraflara karşı borçlar kaleminin altında, kulüplerin yönetimdeki kişilere karşı borçları var. avrupa'nın büyük kulüplerinin sahipleri olduğunu düşünürsek, avrupa kulüpleri, bankalardan borç almak yerine, kulüp sahiplerinin paralarını kullanıyor diyebiliriz tablolara göre.
diğer bir dikkat çeken husus da, sponsorluk ve yayın avansları kaleminden kaynaklanıyor. türkiye'de yayın hakları gelirleri, avrupa'dan düşük olduğu için, ya da sponsorluk gelirleri, avrupa kulüplerinin gerisinde kaldığı için, diğer borçlar kaleminin oranı
*, 4 büyüklerde daha düşük.
son yayın ihalesinden sonra, bu tablolarda biraz daha denge sağlanacak, diğer borçlar kalemi oranı artarken, banka borçlarının oranının düşeceğini düşünüyorum.
hazır bu yayın gelirleri falan demişken, bir de avrupa kulüpleri ile 4 büyükler arasındaki
gelirlerin dağılımlarına bakalım, daha açıklayıcı olur umarım.
aşağıdaki tabloda, 4 büyükler ile, avrupa kulüplerinin gelirler dağılımı var. önce tabloya bakalım;
http://img132.imageshack.us/...32/9269/gelirler.jpg hani biraz önce demiştim ya, yayın ve sponsorluk gelirleri, 4 büyüklerde, avrupa kulüplerine nazaran daha düşük diye, bu tablodan daha net anlaşılıyor olması lazım.
son ihaleden sonra, bu kalemlerde de değişiklik olacaktır şüphesiz. yayın gelirleri oranı, avrupa kulüpleri seviyesine yaklaşırken, reklam ve sponsorluk gelirlerinin o seviyelere çıkabilmesi için, ligimizin, yurtdışında pazarlanmasının daha iyi yapılması gerekmektedir. kulüplerimiz, avrupa'da başarılı oldukça, türkiye'de ligin kalitesi arttıkça, sponsorluk ve reklam gelirlerimiz daha çok artacaktır ve kulüplerimiz daha sağlıklı mali yapılara kavuşacaktır. yani inşallah öyle olur. temenni tabi bunlar :)
son olarak da, türk takımlarının futbol gelirlerinin dağılımını verelim;
http://img576.imageshack.us/.../futbolgelirleri.jpg maç günü gelirleri konusunda, avrupalı rakiplerimiz ile kıyaslandığında, uefa'nın yaptığı araştırmaya göre, aramızda çok büyük farklar var. mesela; premier lig'de bir taraftar, maç günü ortalama 90 sterlin harcarken, bu tutar türkiye'de 30 tl'ye
* kadar düşmektedir. bugün türkiye'de koltuk başına katma değer yaklaşık yıllık 350 dolar iken, beş büyük ligde ortalama tutar, koltuk başına 4000 dolar seviyesinde.
