özellikle oranları belirlemek konusunda yaptıkları işlemin "basit matematik" derecesinde olduğunu düşündüğüm; daha çok minimum bahis sayısı gibi konularda, derbi maçlar gibi türkiye'de oynanacak bahis yoğunluğunun yurtdışına göre farklı olabileceği karşılaşmalardaki fiyatlara müdahale ettiği izlenimini uyandıran merkez. bunun sebebi de oranların avrupa'nın özellikle bilinen bahis şirketleriyle aynı paralelde seyretmesidir. temelde ise bunun iki nedeni olabilir. ya iddaa risk yönetim merkezi de diğer risk merkezleri ile aynı teknikleri kullanıyordur, ya da doğrudan doğruya bu fiyatların alındığı ortak bir kaynak vardır.
oranların diğer bahis şirketlerinden hep daha düşük olmasının sebebi tahmin edildiği üzere iddaa şirketinin tekel durumda olmanın da desteklendirdiği aç gözlülüğünden kaynaklanmakla birlikte, sanılandan biraz daha sistematik bir durumdur. şöyle ki herhangi bir bahis için verilen fiyat, bahis oynatanın öngörüsüne göre o olayın gerçekleşme ihtimalinin yüzdelik cinsinden değerinin bire bölünmesi ile elde edilmektedir. örneğin %80 ihtimalle gerçekleşmesi beklenen bir olayın meydana geleceğine dair bahsin fiyatı 1.25(1/0.8)'dir. ham oran olarak bilinen bu oran, bahis oynatanın kar olarak kazanmak istediği yüzdelik oranında bir azaltmaya maruz kalır. atıyorum %5 kar amacı güden bir bahis firması bu oranı 1.25*0.95=1.19 olarak açar. borazanın zart dediği, işlerin gümlediği nokta da burasıdır. zira iddaa'nın belirlediği kazanç oranı %20'dir. yani yurtdışındaki firmalar bu ham oranların ortalama olarak %95'ini alırken iddaa bu fiyatların %80'i üzerinden bahis oynatmaktadır.
iddaa oynarken dikkat edilmesi gerekenler başlığındaki entry sonrası buraya yönlenenler için edit: önemli olan fiyat belirleyicinin, istatistiki verilerden daha yüksek bir şekilde gerçekleşme olasılığı öngördüğü bahisleri bulmaktır. bu konuyu anlatmak basit bir örnekle mümkündür. diyelim ki a takım ve b takım, a takımının sahasında karşılaşıyor olsun. a takımın o sezonki iç saha istatistikleri 3 galibiyet, 1 beraberlik, 1 mağlubiyet olsun. b takımının da o sezonki dış daha istatistikleri de aynı şekilde 3 galibiyet, 1 beraberik ve 1 mağlubiyet olsun.
şimdi bu maç için verilecek oranları hesaplayalım.
a takımı kazanır, yani bahis diliyle 1:
gerçekleşme ihtimali= (ev sahibi takımın iç sahada galibiyet sayısı+deplasman takımının dış sahada mağlubiyet sayısı)/(ev sahibi takımın iç saha maç toplamı+deplasman takımının dış saha maç toplamı)=(3+1)/(5+5)=4/10=0.4
bu sayının -1'inci kuvvetini alır, yani ters çevirirsek=2.5
beraberlik, yani bahis diliyle 0:
gerçekleşme ihtimali= (ev sahibi takımın iç sahada beraberlik sayısı+deplasman takımının dış sahada beraberlik sayısı)/(ev sahibi takımın iç saha maç toplamı+deplasman takımının dış saha maç toplamı)=(1+1)/(5+5)=2/10=0.2
bu sayının -1'inci kuvvetini alır, yani ters çevirirsek= 5
b takımı kazanır, yani bahis diliyle 2:
gerçekleşme ihtimali= (ev sahibi takımın iç sahada mağlubiyet sayısı+deplasman takımının dış sahada galibiyet sayısı)/(ev sahibi takımın iç saha maç toplamı+deplasman takımının dış saha maç toplamı)=(1+3)/(5+5)=4/10=0.4
bu sayının -1'inci kuvvetini alır, yani ters çevirirsek=2.5
entrynin başında bahsi geçen kar payı olayını da göz önüne alıp oranları revize edelim. bahis evinin %5'lik bir kar payı hedeflediğini düşünelim.
a takımı kazanır=2.5*0.95=2.375=2.38
beraberlik=5*0.95=4.75
b takımı kazanır=2.5*0.95=2.375=2.38
not: bahis evinin kar payını bulmak için, iki ihtimalli olup eşit oran açılan bir bahsin(atıyorum alt-üst) fiyatını 2'ye bölmek yeterlidir. örneğin bu örnekteki bahis evi alt-üst için aynı oran verdiği bir maçta fiyatı 1.9 olarak belirleyecektir.
yani toparlamak gerekirse, bahis bültenine bakınca bu maçın karşısında 2.38 4.75 2.38 şeklinde bir satır görmeniz gerekmektedir.
bu noktada risk merkezinin öngörü ve analizleri devreye girmektedir. işin içine takımların form durumları, sakat/cezalı durumları ve özellikle çok önemli olan "off the record" bir takım duyumlar girer ki özellikle bu "off the record" kısmı sıradan bir oyuncunun ulaşması mümkün olmayan türden bilgilerdir. o sebeptendir ki ortalama bir oyuncunun bahis merkezi çalışanlarından daha sağlıklı öngörülerde bulunması mümkün değildir. yine de sıkıntı çıkarabilecek iki ihtimal vardır. birincisi ve tabi en önemlisi risk merkezinin oranlar üzerinden yaptığı "şaşırtma" tarzı manipülasyonlar, diğeri de elbette ki futbolun içinde olan şans ve benzeri faktörlerdir.
tekrar konuya dönersek; bu maç için istatistiki olarak verilmesi gereken oranların 2.38 4.75 2.38 şeklinde olması gerektiğini hesaplamıştık.
bu maç için hiçbir şekilde bu oranları görmek mümkün değildir. oranlar illa ki değişecektir. bu noktada belli olan yegane şey; istatistiki oranlarla verilen oranların eşit olmasıdır. bu da o oranların aslında öngörülen gerçekleşme olasılığı olması, üç ihtimalden herhangi birinin illa ki gerçekleşecek olmasından sebep olasılığın %100 olmasından kaynaklanır. örnek vermek gerekirse;
2.38 4.75 2.38 şeklindeki oranları olasılık cinsinden yazıp toplarsak ulaşacağımız sayı=(1/2.38)+(1/4.75)+(1/2.38)=1.05'dir. 0.05'lik fark da aradaki %5'lik kar payından kaynaklanmaktadır. oranlar ne kadar değişirse değişsin, verilen oranlarla aynı işlemi yapınca ulaşılacak sayı 1.05 olacaktır. bu o bahis evinin bütün bahisleri için her zaman geçerlidir.
oranların seyri iki şekilde gerçekleşecektir. ya risk merkezi istatistiki verilerin ötesinde bir öngörüde bulunamadığı için oranları birbirine yaklaştırmakla yetinecek, ya da kendi öngörüleri doğrultusunda daha çok ihtimal verdiği bahsin fiyatını düşürüp diğerlerini arttıracaktır.
tekrar en başa dönersek; bu maçın istatistiki ihtimallerini hatırlayalım.
a takımı kazanır= %40(2.38)
berabere= %20(4.75)
b takımı kazanır= %40(2.38)
bu noktadan sonra geriye risk merkezinin verdiği fiyatları karşılaştırmak kalacaktır.
diyelim ki oranlar 1.75 3.2 6,25 şeklinde açıldı. bu durumda risk merkezinin öngörüleri
*;
a takımı kazanır=%54
berabere=%30
b takımı kazanır=%16
şeklinde olmuştur. ilk bakışta "riskli" olarak görünen 1.75 oranı, bu maç için aslında o kadar da riskli değilmiş mesela...