ne dediler

''reisicumhur hazretleri 2 aralık salı günü saat ikiyi kırk geçe mektebimizi teşrif buyurdular. maiyet-i devletlerinde dahiliye vekili beyefendi ile birçok mebus beyefendiler bulunuyordu. evvela yedinci sınıfın türkçe dersine girdiler. muallim bey imlâ yazdırıyordu. derse devam edilmesini emrettiler. sıralar arasında dolaşarak talebe efendilerin yazılarını tetkik buyurdular ve iyi yazdıklarını söylediler. bilâhare altıncı sınıfın resim dersine girdiler ve aynı surette resimleri ve modelleri tetkik buyurdular. sekizinci sınıfın da vatanî malûmat dersinin tahrirî yoklama imtihanında hazır bulunup talebenin evrakını tetkik buyurdular. bilâhare ticaret ve bankacılık kısmı son sınıfını ziyaret buyurdular. bu kısım hakkında emrettikleri izahat kendilerine arz olundu. bu sınıfta talebe efendilerin kitap ve defterlerini muayene ve tetkik buyurdular. ticaret kısmından sonra 9’uncu sınıfın riyaziye dersinde hazır bulunarak cebir dersine kalkmış olan bir talebeyi dinlediler. derslerden sonra mektebin her tarafını gezdiler. kimya ve fizik laboratuvarlarında, ulûmu tabiiye ve fizik dershanelerinde, müzelerde ve bilhassa konferans salonunda gezdiler. buralarda talebenin istifadesi hakkında emir buyurdukları birçok malûmat kendilerine arz olundu. bilâhare mektebin kütüphanesini gezdiler ve hatıra defterini imzaları ile tezyin buyurdular. şükrü kaya beyefendiyle sabık nafia vekili recep beyefendiye “galatasaray lisesi’nin yemekhane ve yatakhaneleri ile harbiye mektebi’nin yemekhane ve yatakhanelerinin mukayese edilmesi lazımdır” buyurdular. sonra bendenize “daireniz uzak mı? artık oraya gidelim” emrini verdiler. gazi hazretleri müdüriyet odasında da 15 dakika kadar istirahat buyurdular ve bendenize yerime oturmak emrini verdikten sonra birçok sualler sordular: bu suallerin mevzularını ve bunlara verilen cevapların mahiyetini bervechizir aynen arzediyorum. mektebin tarihçesi, bina vaziyetimiz, adliye ve karakoldan aldığımız binalar, ortaköy şubemiz, her sene artan talebe yekûnu, bu kadar kalabalık bir talebeyi nasıl idare etmekte olduğumuz, talebe sandığı, talebe akademisi, spor ve izcilik teşkilatı gibi mektep dahilinde vücuda getirilen talebe teşekkülleri. tedrisat sistemimizin hususiyeti, millî mahzuru olmayan mevaddı dersiyenin ecnebi lisanından öğretilmesindeki fevait: liseden çıktıktan sonra doktorluk, kimyagerlik, mühendis veya mimarlık, avukatlık, ticaret, ziraat, bankacılık gibi gençleri bir takım serbest mesalike ihzar eden âli tahsil devresinde ecnebi lisanının çok ehemmiyetli bir rol oynayacağı gibi hayatta bu mesleklere sahip olan kimselerin iktidar ve ihtisaslarını artırmak için de ecnebi lisanına muhtaç oldukları gibi hususat kendilerine arz ve izah olundu. bilhassa dinî tedrisat hakkında evvelce ne yapılmakta olduğu, halen de ne yapıldığı, talebe ve veliler tarafından bu hususta bir şikayet vâki olup olmadığı hakkında müteaddit sualler irat buyurdular. esasen kuruluşu itibariyle de laik bir müess- ese olan mektebimiz hakkında kendilerine emir buyurdukları malumat arz edildi. maruzatımız üzerine memnuniyetlerini beyan buyurdular. müdüriyet odasından çıkıldı. bahçede bir bayram süruru ile coşan talebelerin “yaşa” avazeleri ve sürekli alkış sadaları içinde mektebin büyük sokak kapısına kadar yayan yürüdüler. otomobillerine binerken bir kere daha memnuniyetlerini beyan buyurdular. gerek bizzat reisicumhur hazretleri ve gerek maiyeti devletlerindeki zevat müessesemizi ayrı ayrı takdir buyurmuşlardır. arz-ı keyfiyet eylerim efendim.''

fethi ismail’in (isfendiyaroğlu) 8 aralık 1930 tarihli atatürk’ün galatasaray lisesi’ni ziyaretine dair raporu