11
2005-2006 yılları civarı bir fikir olarak ortaya çıkan, en kaba tabirle sanal para birimi. biz sıradan vatandaş olarak adını 2017-2018 yıllarında yaşadığı müthiş değerlenme sonrası duyduk. ancak bitcoin ağı 2009 yılı başında hayata geçmiştir, 10 bin bitcoin karşılığında bir pizza olarak gerçekleşen tarihin ilk bitcoin transferi ise 22 mayıs 2010'da yapılmıştır.
yaşadığı müthiş değer artışı sonrası sıradan vatandaşın gündemine geldiği için hakkında tarafsız ve doyurucu bilgiden çok efsaneler ve yorumlar dolaşmaktadır ortalıkta. işin başındayken yazılmış ve meşhur olmuş şöyle bir metin vardır, özellikle işleyiş konusuna epey açıklık getiren.
https://bitcoin.org/bitcoin.pdf
tabi bu metinde yazılanın içeriğini tam idrak edebilmek için bilgisayar ve ekonomi bilmek gerekiyor. benim için de pek bir anlam ifade ettiğini söyleyemem. ortalama bir yarı-entel okuryazar olarak tüm bu bilgi karmaşası arasında anlayabildiğim, mevcut para sisteminde açık olarak görülen noktalara çözüm getiren bir sistem olarak lanse edildiği. "açık" olarak ifade edilen bazı noktaların farkında bile olmuyor oluşum zaten konuyla ne kadar alakalı olduğumu gösterir, o da ayrı bir konu.
ancak anonim olması ve belli sayıda basılıp duracak olması şu an için kullanılan para sistemine göre en önemli iki artısı olarak değerlendiriliyor. anonim olmasının en büyük getirisi güvenlik. sadece illegal hırsızlık değil, bizzati bir merkezi otoritenin çeşitli sebeplerle yapacağı yaptırımlar gibi riskleri de ortadan kaldırıyor. mevcut paranın aksine 21 milyon bitcoin'e ulaşıldığında duracak şekilde kodlandığı ifade ediliyor. bunun da alım gücünün hiçbir zaman düşmemesini sağlayacağı öngörülüyor. başka ekonomi birimlerine karşı olan değerlenmesi tabi ayrı bir durum. ancak kullandığımız para birimleri sınırsız basılabilir olduğu için sürekli enflasyona tabi olup alım gücünü kaybediyor.
daha da orta-ileri vadede kullandığımız para sisteminin çökeceği ve bitcoin'in bu durumdan etkilenmeyeceği gibi teoriler hatta tahminler var ama onlar da konumuzun dışına çıkmış olur artık...
hakkında detaylı bir bilgiye sahip olmak, değerlendirmek ve bir sonuca varmak beni aşan bir konu. ancak emin olduğum şey yaklaşık 15 yıllık tarihine rağmen hala daha anlaşılamadığı. ilk ortaya çıktığında anonim olması sebebiyle "deep web'de yasadışı ticarette kullanırken yakalanmamak için uydurulmuş bir şey" yaftası vurulmuştu. bir dönem online oyunlarda profil ya da item satın almak için kullanıldı. bu sefer oyuncak ya da oyun severleri tokatlamak için ortaya çıkmış bir şey olarak algılandı. 10 bin bitcoin = 1 pizza denkleminden 1 bitcoin = 17 bin dolar denklemine doğru yol alırken "vay anasını neler dönüyor ya serhat" diyerek kamuoyunun radarına girdi. millet oda dolusu işlemciler ekran kartları falan alıp kendi çapında "mining" yapmaya başladı. hatta daha ne olduğunu anlamadan bundan ilham alıp milleti dolandıran tosunlar oldu. döviz kuru sayfalarında falan takip edilebilir, ekonomi haberlerinde yer verilir oldu. bir dönem değer kaybettikten sonra özellikle pandemi süreciyle birlikte tekrardan gerçek para karşısında değer kazanmaya başladı. bu sefer de sağda solda "yeğenim zamanında buralar hep dedemindi" tarzı hikayelere konu olmaya başladı.
şimdilik bir bitcoin alış-satış platformunun malatyaspor'a sponsor olması haricinde ilgi alanımıza bilinen bir teması olmadı. ancak anlatmaya çalıştığım gibi ne olduğunu hala tam anlamıyla kesiteremediğimiz için nerelere kadar gelebileceğini kestirmek de güç...
uzun yazıyı görünce yetkili bir abi sanıp nereden alınır, nereden bulunur, nasıl para kazanılır gibi sorular soracak olursan; onu da bir arkadaşın arkadaşına sormak lazım...
yaşadığı müthiş değer artışı sonrası sıradan vatandaşın gündemine geldiği için hakkında tarafsız ve doyurucu bilgiden çok efsaneler ve yorumlar dolaşmaktadır ortalıkta. işin başındayken yazılmış ve meşhur olmuş şöyle bir metin vardır, özellikle işleyiş konusuna epey açıklık getiren.
https://bitcoin.org/bitcoin.pdf
tabi bu metinde yazılanın içeriğini tam idrak edebilmek için bilgisayar ve ekonomi bilmek gerekiyor. benim için de pek bir anlam ifade ettiğini söyleyemem. ortalama bir yarı-entel okuryazar olarak tüm bu bilgi karmaşası arasında anlayabildiğim, mevcut para sisteminde açık olarak görülen noktalara çözüm getiren bir sistem olarak lanse edildiği. "açık" olarak ifade edilen bazı noktaların farkında bile olmuyor oluşum zaten konuyla ne kadar alakalı olduğumu gösterir, o da ayrı bir konu.
ancak anonim olması ve belli sayıda basılıp duracak olması şu an için kullanılan para sistemine göre en önemli iki artısı olarak değerlendiriliyor. anonim olmasının en büyük getirisi güvenlik. sadece illegal hırsızlık değil, bizzati bir merkezi otoritenin çeşitli sebeplerle yapacağı yaptırımlar gibi riskleri de ortadan kaldırıyor. mevcut paranın aksine 21 milyon bitcoin'e ulaşıldığında duracak şekilde kodlandığı ifade ediliyor. bunun da alım gücünün hiçbir zaman düşmemesini sağlayacağı öngörülüyor. başka ekonomi birimlerine karşı olan değerlenmesi tabi ayrı bir durum. ancak kullandığımız para birimleri sınırsız basılabilir olduğu için sürekli enflasyona tabi olup alım gücünü kaybediyor.
daha da orta-ileri vadede kullandığımız para sisteminin çökeceği ve bitcoin'in bu durumdan etkilenmeyeceği gibi teoriler hatta tahminler var ama onlar da konumuzun dışına çıkmış olur artık...
hakkında detaylı bir bilgiye sahip olmak, değerlendirmek ve bir sonuca varmak beni aşan bir konu. ancak emin olduğum şey yaklaşık 15 yıllık tarihine rağmen hala daha anlaşılamadığı. ilk ortaya çıktığında anonim olması sebebiyle "deep web'de yasadışı ticarette kullanırken yakalanmamak için uydurulmuş bir şey" yaftası vurulmuştu. bir dönem online oyunlarda profil ya da item satın almak için kullanıldı. bu sefer oyuncak ya da oyun severleri tokatlamak için ortaya çıkmış bir şey olarak algılandı. 10 bin bitcoin = 1 pizza denkleminden 1 bitcoin = 17 bin dolar denklemine doğru yol alırken "vay anasını neler dönüyor ya serhat" diyerek kamuoyunun radarına girdi. millet oda dolusu işlemciler ekran kartları falan alıp kendi çapında "mining" yapmaya başladı. hatta daha ne olduğunu anlamadan bundan ilham alıp milleti dolandıran tosunlar oldu. döviz kuru sayfalarında falan takip edilebilir, ekonomi haberlerinde yer verilir oldu. bir dönem değer kaybettikten sonra özellikle pandemi süreciyle birlikte tekrardan gerçek para karşısında değer kazanmaya başladı. bu sefer de sağda solda "yeğenim zamanında buralar hep dedemindi" tarzı hikayelere konu olmaya başladı.
şimdilik bir bitcoin alış-satış platformunun malatyaspor'a sponsor olması haricinde ilgi alanımıza bilinen bir teması olmadı. ancak anlatmaya çalıştığım gibi ne olduğunu hala tam anlamıyla kesiteremediğimiz için nerelere kadar gelebileceğini kestirmek de güç...
uzun yazıyı görünce yetkili bir abi sanıp nereden alınır, nereden bulunur, nasıl para kazanılır gibi sorular soracak olursan; onu da bir arkadaşın arkadaşına sormak lazım...