67
ünlü sosyolog emile durkheim der ki, suç normaldir çünkü ondan yoksun bir toplumun var olması mümkün değildir. suç gerekli ve yararlıdır. ahlakın ve hukukun normal evrimi açısından vazgeçilmez bir koşuldur.
kaçınılmaz bir durum söz konusu. yani bitirilemez, ancak azaltılabilir olan. insanların kendilerine rakip ve muhalif hissettikleri gruplar vardır. biz ve onlar diye ifade ettiğimiz çatışma grupları. bu gruplar birbirlerine az veya çok düşmanlık hissederler. ünlü bir sözdür: ortak bir düşmanınız olursa gerçek kardeşlik ruhunu hissedersiniz.
bu sebeple gruplar, yani bu örnekte kulüpler, arasındaki çatışmalar, üyeleri kendi aralarında daha çok bütünleştirecektir. bunun farkında olan yöneticiler, liderler kendi içlerinde bütünleşmeyi artırmak için diğer kulüpleri ötekileştirmekte; yani düşman haline getirmektedirler. diğer kulüplerden tehditler geldiğinde asıl kulüp kendi içinde kenetlenir ve iç çatışmalar unutulur. buna ötekiyle yönetmek denir.
aslında galatasaray'ın daha çok iç çatışmalar yaşaması fenerbahçe'ye göre barışçıl ve sağ duyulu bir camia olmasından kaynaklı. rekabetin yarattığı tansiyon, enerji bir şekilde yansıtılmak, boşaltılmak zorunda. bunu nedense biz kendi içimizde çatışarak yapıyoruz ve kenetlenme konusunda zorluklar çekiyoruz.
konuyu dünkü otobüs saldırısına getirecek olursak, suça yakın bir toplum olduğumuz aşikar. bunu inkar edecek olan kimse olduğunu sanmıyorum. toplumun aynası olan kulüplerde de bu durumun farklı olması beklenemez. her camianın geçmişinde kirli olaylar mevcut. çoğu zaman münferit olaylar olsa da bunların kulüplere mal edilmemesi gerektiğini rakiplerinize anlatamazsınız. çünkü yönetici, futbolcu, teknik adam o kulübü nasıl temsil ediyorsa sokaktaki insanlar da o kulübün içindedir. en azından taraftar kimliğini yansıttığı takdirde.
asıl değinmek istediğim şudur; otobüs saldırısının yaşanma sebepleriyle yaşanabilme ihtimalinin sebepleri farklıdır. suç bitecek bir olgu değil. bu ihtimal hep vardır ancak bu ihtimali ve kapsamını arttırıp azaltmak mümkündür. provokasyon, adaletsizlik, nefret söylemleri suçu ve suçun şiddetini arttırabilecek faktörler iken sağ duyu, adalet ve iyi ilişkilerle suçu azaltabilirsiniz. provokasyonu, başka bir deyişle ötekileştirmeyi taraftarların sevgisini almak ya da camiayı kenetlemek adına kullanmak ahlak dışı bir harekettir ve suç anlamında da masum bir eylem sayılamaz
kaçınılmaz bir durum söz konusu. yani bitirilemez, ancak azaltılabilir olan. insanların kendilerine rakip ve muhalif hissettikleri gruplar vardır. biz ve onlar diye ifade ettiğimiz çatışma grupları. bu gruplar birbirlerine az veya çok düşmanlık hissederler. ünlü bir sözdür: ortak bir düşmanınız olursa gerçek kardeşlik ruhunu hissedersiniz.
bu sebeple gruplar, yani bu örnekte kulüpler, arasındaki çatışmalar, üyeleri kendi aralarında daha çok bütünleştirecektir. bunun farkında olan yöneticiler, liderler kendi içlerinde bütünleşmeyi artırmak için diğer kulüpleri ötekileştirmekte; yani düşman haline getirmektedirler. diğer kulüplerden tehditler geldiğinde asıl kulüp kendi içinde kenetlenir ve iç çatışmalar unutulur. buna ötekiyle yönetmek denir.
aslında galatasaray'ın daha çok iç çatışmalar yaşaması fenerbahçe'ye göre barışçıl ve sağ duyulu bir camia olmasından kaynaklı. rekabetin yarattığı tansiyon, enerji bir şekilde yansıtılmak, boşaltılmak zorunda. bunu nedense biz kendi içimizde çatışarak yapıyoruz ve kenetlenme konusunda zorluklar çekiyoruz.
konuyu dünkü otobüs saldırısına getirecek olursak, suça yakın bir toplum olduğumuz aşikar. bunu inkar edecek olan kimse olduğunu sanmıyorum. toplumun aynası olan kulüplerde de bu durumun farklı olması beklenemez. her camianın geçmişinde kirli olaylar mevcut. çoğu zaman münferit olaylar olsa da bunların kulüplere mal edilmemesi gerektiğini rakiplerinize anlatamazsınız. çünkü yönetici, futbolcu, teknik adam o kulübü nasıl temsil ediyorsa sokaktaki insanlar da o kulübün içindedir. en azından taraftar kimliğini yansıttığı takdirde.
asıl değinmek istediğim şudur; otobüs saldırısının yaşanma sebepleriyle yaşanabilme ihtimalinin sebepleri farklıdır. suç bitecek bir olgu değil. bu ihtimal hep vardır ancak bu ihtimali ve kapsamını arttırıp azaltmak mümkündür. provokasyon, adaletsizlik, nefret söylemleri suçu ve suçun şiddetini arttırabilecek faktörler iken sağ duyu, adalet ve iyi ilişkilerle suçu azaltabilirsiniz. provokasyonu, başka bir deyişle ötekileştirmeyi taraftarların sevgisini almak ya da camiayı kenetlemek adına kullanmak ahlak dışı bir harekettir ve suç anlamında da masum bir eylem sayılamaz
