• 39
    bir dönem yanlışım yoksa türkiye'de uygulanmıyordu bu kural. şöyle ki futbolcu jean-marc bosman, daha sonra adıyla anılacak olan kuralın doğumuna neden olan davayı açtığında(süreci anlatan bir yazı: http://plasedergi.com/...i-jean-marc-bosman/) ve dava sonuçlandığında, türkiye ab ile müzakereler konusunda pek adım atmış bir ülke olmadığından ab'nin kurallarından muaftı. ve bu bosman kuralına türk kulüpleri uymuyordu. dolayısıyla da türkiye'de o dönem hülle transferleri moda olmuştu. anadolu takımında oynayıp da sözleşmesi biten bir oyuncu bosman kurallarına göre bonservissiz olarak takımdan ayrılabiliyordu ancak bu yalnızca avrupa ülkelerinden birine transfer olduğun söz konusuydu. bunun üzerine üç büyükler de sözleşmesi sonra eren anadolu takımı oyuncularına, bonservissiz olarak belçika, hollanda, almanya gibi ülkelerin 2. liglerinden takımlarla formalite icabı sözleşmeler imzalatıyor, sonra da çok cüzzi bedellerle bu oyuncuları oradan takımlarına katıyorlardı. mesela ümit karan'ın gençlerbirliği'nden galatasaray'a transferi böyleydi. hatta o dönem ilhan cavcav ümit futbol oynayamaz falan diyordu ama elbette çatır çatır oynamıştı ümit karan. çünkü hukuka uygun bir transferdi. keze beşiktaş ve fenerbahçe de o dönemlerde benzer şekilde transferler gerçekleştirmişti.
  • 40
    gunumuzde cogu kulubun batik durumda olmasina yol acan baslica nedenlerdendir, dolayisiyla devrim niteliginde bir karar olmustur. davanin sonuclanmasiyla birlikte guc kuluplerden futbolculara gecmis ve bu da yillik ucret patlamasina sebep olmustur, ki buna "maas balonu" da diyebiliriz.

    fifa 2005 yilinda bu ucret enflasyonuyla ilgili calisma yapacak bir gorev gucu olusturmus ama bir sonuc cikmamistir. uefa ise 2010'da (baska bazi nedenlerden de oturu) konuya finansal fair play ile mudahale etmistir. nitekim uefa ayni yil, "avrupa'da ortalama olarak kulup gelirlerinin %64'unun futbolcu maaslarina gittigini, 76 kulubun gelirinin tamamindan fazlasini maaslara ayirdigini" aciklamistir.

    bosman sonrasi donemde yasanan bu 25 yillik ucret balonu, covid-19 sonrasinda ilk defa yara alacaktir.
  • 41
    bu kuralı en iyi kullanan takım juventus'dur.son 15 senede transfermrkt verilerine göre bedelsiz olarak kadrosuna kattığı bazı futbolcular şu şekilde:
    (bkz: robert kovac)
    (bkz: cristiano zanetti)
    (bkz: hasan salihamidzic)
    (bkz: fabio cannavaro)
    (bkz: luca toni)
    (bkz: andrea pirlo)
    (bkz: lucio)
    (bkz: paul pogba)
    (bkz: kingsley coman)
    (bkz: sami khedira)
    (bkz: dani alves)
    (bkz: emre can)
    (bkz: aaron ramsey)
    (bkz: adrien rabiot).
  • 42
    yürürlüğe girdiği 1995 yılından itibaren futbolda zayıf liglerin ve takımların avrupa'da rekabetçi olmalarının tamamen önüne geçmiştir. sırp kızılyıldız, romen steau bükreş ve iskoç celtic gibi avrupa futbolunun her daim zirvesinde olmayan takımların da kazanabildiği şampiyonlar ligi o günden sonra çok kısıtlı sayıda şampiyon çıkarmıştır.

    oynanan 24 sezonda kupa ingilitere, ispanya, almanya, italya dışına sadece 1 kere porto'nun şampiyonluğu ile portekiz'e çıkmış olup, bu 24 sezon içinde sadece 11 farklı şampiyon barındırmıştır. makasın neden açıldığının en önemli göstergelerinden biridir.

    benzer durum 'nispeten' uefa avrupa ligi için de geçerlidir. anderlecht, göteborg, ipswich town gibi takımların kazanabildiği uefa avrupa ligi takip eden 24 sezonda 16 farklı şampiyon çıkarmış, hollanda, portekiz, rusya, ukrayna ve galatasaray'ımız sayesinde kupa türkiye'ye de gelebilmiştir. buna rağmen son 10 şampiyonluk arasına ispanyol ve ingiliz takımları dışında şampiyon çıkaran tek takım yine portekiz'den porto olarak göze çarpmaktadır. bu da yine makasın nasıl açıldığını bize göstermektedir.

    sporu çok daha hakkaniyetli bir noktaya getirmek için nba salary cap tarzı bir sistemin avrupa futboluna tekrar entegre edilmesi şarttır. rekabetçilik başka türlü malesef artırılamaz..
App Store'dan indirin Google Play'den alın