sözlük adabı

• 1

  galatasaray sözlük özelinde bir entry sil(in)me sebebi.
  
  entry'nizde sözlük yazarlarına, fikrinize zıt görüşlü kullanıcılara yönelik eleştiri sınırını aşan dokundurmalar, ifadeler kullandığınızda entry'niz bu sebeple silinir. ayrıca konu sadece yazarlara yönelik yaklaşımdan ibaret de değil. entry'niz direkt olarak belalı bir entry, küfür ve/veya hakaret içeren bir entry ya da nefret söylemi içeren bir entry olmasa bile içerik ve üslup açısından galatasaray sözlük'ün duruşuna zıt söylemler içeriyorsa entry'nize müdahale edilir.
  
  bilmem kaçıncı sınıf bir oluşum olmadığımız unutulmamalı.
  
  (bkz: olaylar/#2404)
• 2

  galatasaray sözlük'ün yazılı olmayan kuralıdır aslında.
  
  bir yerde yazmasına da gerek yok.
  
  türk taraftar profiline baktığınızda takım fark etmeksizin türkiye ortalamasının çok üzerinde bir yerdir, tabir-i caizse sosyal medyanın galatasaray lisesi'dir.
  
  yazarların birbirini görmeden çok sevdiği, çok saygı duyduğu bir yer burası. her daim de elit bir yerdi ve öyle de kalacak.
  
  böyle kalması için de yazarlar çok özenli olacak. özenli olmayan, kuralları benimseyemen veya yapamayan arkadaşlar için de tıpkı florya gibi 4-5 kapısı var sözlüğün, girdikleri gibi istedikleri kapıdan çıkabilirler.
• 3

  de ve da eklerini bile ayirmayi bilmeyen bir neslin yetistigi turkiye cumhuriyeti'nde, dogru anlatim ve yazi kalitesinden odun vermemek adina zaruri olandir.
• 4

  sözlüğün temel taşlarından biri olduğuna inanıyorum. ne zaman bu adab sınırları zorlanır ya da aşılır sözlük istisnasız her zaman karışmıştır. bu nedenle sözlük adabını korumak kollamak tüm yazarlar için bir ödevdir.
• 5

  sözlüğümüz antu veya türevlerinden farklı bir auraya sahipse en çok borçlu olduğumuz ilk üç şeyden biridir diye düşünüyorum.
• 6

  beni en çok sözlüğe bağlayan saygı ve sevginin temelini oluşturan hede.
  
  diğer sözlük yazarlarının da dediği gibi burada birbirini görmeden bile seven çok değerli olduklarını bildiğimiz kişiler mevcut. bunu oluşturan yegane şeyin de sözlük adabından kaynaklandığını söyleyebilirim.
• 7

  (bkz: adabı vardır sözlüğün)
  
  önce kiminle yazdığını biliceksin sonra kime yazdığını...
  
  galatasaray sözlüğü ayakta tutan kurallardan biridir.
• 8

  yine net olmayan, havada, herkesin kafasına göre uygulayabileceği bir başka sözlük kuralı.
• 9

  düşünce özgürlüğü denen kavram üzerinden eleştiri yapıyorum diyerek hakaret, küfür, yalan, yanlış haber, siyaset, propaganda, manipülasyon ve daha bi'sürü saçmalık arasında unutulup giden olmamalı.
  
  bunun için en azından içeriğin evrensel insani değerler ve t.c. yasalarına uygun olması neredeyse yeterli sayılır. kalanı da biraz kişinin kendisine kalıyor.
  
  oldukça basit.
  
  not : galatasaraylılık, taraftarlık filan oralara hiç girmedim bile. onun için de (bkz: #2404)
• 10

  nasıl bir adapsa detaylıca açıklanması gereken, entry silinmesine neden olan adap. net bir şekilde açıklanmalı ki yazarlar moderasyon hakkında "işine geleni mi siliyor" düşünceleri yaşamasın.
  açıkçası bu adap yüzünden çoğu kez entry yazmıyorum. çünkü bir kere entrym bu yüzden silindi sonra da entrylerim çok siliniyormus diye pilot oldum en sonunda cezaya çevrildi.
  galatasaray sözlük çok değerli yazarları bulunan değerli bir yer. moderasyon her zaman adaletli olup, yazarları bilgilendirmeli.
• 11

  belirsiz bir adaptır. belli bir kuralı yok sanırım. herkesin fazlasıyla gergin olduğunu düşünüyorum. mesela bir moderatörün, entrymin üstüne "siz kimsiniz amk" şeklinde bir cümle kullanması beni üzmüştür. siz kimsiniz okey ama amk kısmına hiç gerek yoktu. bu olaydan sonra da zaten bir daha entry girmemeye, burayı da bırakmaya karar verdim. bu peki kimsenin umurunda mıdır? değildir. olmasına da gerek yok. eyvallah.
• 12

  hiçbir yazarın başka hiçbir yazara “ne sanıyorsun ... kendini” diyememesidir. bir yazar bu tarz bir entry girdiyse sözlük adabına aykırı davranmış olur. bakınız sitem farklı, tepki farklı, kahve ağzıyla küfür farklı bir olay... entry istediği kadar nitelikli olsun, entryi giren yazar ister bir moderatör, hatta isterse hagi olsun kimse gelip de bana a.. diyemez, diyememeli.
• 13

  sözlük adabı bence sadece küfür yazmamayı gerektiren bir durum değil. aynı zamanda tutarlı olmaya çalışmak, iftira atmamak ve eleştiri/iftira arasındaki ayrımı yapabilmek gerekiyor.
  
  bu sözlükteki kimsenin galatasaraylılığını sorgulamak kimseye düşmez, birine etiket koymak da kimseye düşmez. ama bazen iyi ve kötü günde aynı olay ya da kişilere verilen tepkiler öylesine zıt şekilde değişiyor ki en güncel girdiyi okuyunca aklımla alay edilmiş gibi oluyorum.
  
  x kişisine kötü gündeyken hakaret, iftira her şey yazılabiliyor ve bu iyi günde eleştiri başlığında toplanıyor. daha sonra o günleri hafızasından silmemiş biri çelişkiyi sorgulayınca "had bildiriliyor". "terim bu sezon kötü hocalık yaptı" eleştiridir. "terim evlatlarına para kazandırmak için caner'i emre çolak'ı alıyor" iftiradır. "hoca başkana posta koymak için sezonu sattı" iftiradır.
  
  ama x kişisi her şeyi toplayınca geçmişteki cümleler eleştiriye dönüşüyor, ne güzel. e bunu gösteren de etiketçi, hadsiz oluyor. ne demiş nasrettin hoca; hırsızın hiç mi suç yok?
• 14

  sözlüğün her yazarın bilmekle yükümlü olduğu yeni kuralı.
  
  sözlük adabı: kaynağını galatasaray sözlük temel amaç ve hedeflerinden alan kuraldır.
  "galatasaray sözlük'ün temel amacı bir galatasaray bilgi kaynağı olmaktır. yazarları, ismini aldığı galatasaray'a, ilkelerine, ahlakına ve kültürüne yakışır bir biçimde tamamen kendi hür iradeleriyle bu bilgi kaynağına katkıda bulunurlar. galatasaray sözlük, yazarları vesilesiyle galatasaray'a ve galatasaraylı'ya artı değer katmayı hedefler. bu amaca uygun davranmak; galatasaraylı olmanın gerektirdiği şeref, onur ve haysiyete layık bir biçimde galatasaray sözlük'ü kullanmak her yazarın görevi ve ödevidir."
  
  bu görev ve ödev doğrultusunda aşağıdaki aykırılıklar entry silme sebebi kabul edilmiştir.
  
  1) ad hominem yasağı: fikrin teati edilmesi değil de fikri üretenin sindirilmesi üzerine geliştirilmiş metottur. fikir paylaşımını arttırmak amacıyla kurulmuş sözlüğümüzde doğrudan veya dolaylı olarak fikir üretenin varlığına saldırı niteliğindeki bu tarz entryler sözlük temel hedef ve amaçlarıyla da bağdaşmaması sebebiyle silinecektir.
  
  2) saygısız üslup: rakiplere, basın yayın organlarına, sosyal medyaya veya camiamızdaki özel ya da tüzel kişilere küfür, hakaret veya hukuka aykırılık içermese de galatasaray örf ve adetlerine aykırı ifadeler barındıran entryler bu sebeple silinecektir.
  
  3) tahkir kastı: bir entrynin amacı muhattabını tahkirse küfür, hakaret veya hukuka aykırılık içermese dahi o entry bu sebeple silinecektir.
  
  bir entrynin sözlük adabına aykırılıktan silinmesi ihlalin ağırlığına bağlı olarak moderasyonun takdirindedir. bu kural geçmişe yürümez. 27.09.2020 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiştir.
• 15

  ad hominem'in diğer şekilleri de kurala söz konusu mudır? diğer safsata türleri hakkında işlem yapılacak mıdır? bunun dışında whataboutism ve cancel culture olayları hakkında işlem yapılacak mıdır? gibi soruların sorulması gerektiği yeni kural.
• 16

  on senedir takipçisi, bir seneden az bir süredir de yazarı olduğum sözlüğümüzü gözümde daha da değerli kılan uygulama. sosyal medya adabının sözlüğe uyarlanmışı. sözlüğü ekşi sözlük veya antu gibi çocuksu zeminlerden ayıran ögelerden.
• 17

  tinerci, kuşlar, şikeciler vs. gibi söylemlerin aykırı olup olmadığını merak ettiğim yeni sözlük kaidesi.
  bilgilendirme notu: aykırıymış, saygı değer rakiplerimizi anarken daha dikkatli olmaya çalışacağım. gerçeğin hakareti olmaz ama neyse artık.
  
  "daha doğrusu entry'deki kullanım şekline de bağlı biraz. şikeciler mesela pek dahil edilmeyebilir, tinerciler tabiri de bir kalıp, kendi taraftarı dahi kullanıyor. dediğim gibi, kullanım şekli fark yaratacaktır."
  imza: ocgunsson
• 18

  soyut bir sözlük kavramı.
  bazı somut çarpıklıkları ifade edebilmek için kullanılabilir mi bilmiyorum. misal;
  
  fatih terim'e ağzına geleni söylerken sorgucu, çağdaş, entelektüel, yüzünü batıya dönmüş oluyorsun.
  
  fatih terim'i savunan adama hakaret etme, istediğin yaftayı yapıştırma, aşağılama hakkını otomatikman kendinde buluyorsun ve "biatçı" gibi nereden geldiği, neden geldiği meçhul bir yaftayı vurmayı kendine hak görüyorsun.*)
  
  sonra hakaretten ve itham edilmekten rahatsız olan yazar, bundan şikayetini dile getirince bu kez doğrudan ve daha yoğun hakaret etme imtiyazına eriştiğini düşünüyorsun...