5000. entrymi de kendisine ithaf ediyorum. başlığa da bir katkım olsun, önemli kişilerin kendisi hakkında söylediklerini ekleyeyim:
"akıllı ve barışçı yöntemlerle gerçekleştirdiği eseri halkların tarihinde izlerini bırakacaktır."
albert lebrun, fransız cumhurbaşkanı
(yeni türk devleti ile ankara antlaşması’nın imzalanması nedeniyle; "bizi arkadan vurdu, dağ başındaki haydutlarla, mustafa kemallerle anlaştı" diyenlere fransız başbakanının mecliste verdiği cevap):
"dağ başındaki haydutlar diye isimlendirdiğiniz kahraman mustafa kemal ve o'nun tüm askerleri burada olsalardı, teker teker hepsinin heykellerini dikerdik. böylesine kahraman ile bir antlaşma imzalamaktan gurur duyuyorum."
aristide briand, fransa başbakanı, 1921.
"atatürk’ün dış ilişkiler konusu üzerindeki görüşlerini inceleyen bir kimse fikirlerinin değerini ve ifade ettikleri zamanı aşan anlamları karşısında daima hayrete düşer."
awra milvin warren, abd büyükelçisi
"ben şimdiye kadar on beş hükümdar ve cumhurbaşkanı ile özel ve resmi konuşmalar yaptım . bu geceki kadar ezildiğimi hatırlamıyorum. mustafa kemal’de büyük bir ruh kuvvetinin esrarı var."
charles townssend, ingiliz generali, 1922
"sevr’den sonra türkiye’nin öldüğünü sanmıştım. ama türkiye; yaşıyor hem, mustafa kemal başına geçeli beri öylesine canlı yaşıyor ki; bir lloyd george’un bütün çabaları , bütün imkanları ,sağduyuya meydan okuyan bu şiddetli yaşama isteğinin karşısında erimekten başka bir şey yapamıyor."
claude farrère, fransız roman yazarı ve diplomat
"yüzyıllar nadir olarak dâhi yetiştirir. şu talihsizliğimize bakın ki 20. yüzyılın dahisi türklere nasip oldu ve kader onu bizim karşımıza çıkardı."
david lloyd george, ingiltere başbakanı
"asker-devlet adamı, çağımızın en büyük liderlerinden biri idi. kendisi, türkiye'nin, dünyanın en ileri memleketleri arasında hak ettiği yeri almasını sağlamıştır. keza o, türklere, bir milletin büyüklüğünün temel taşını teşkil eden, kendine güvenme ve dayanma duygusunu vermiştir."
douglas macarthur, abd generali.
"kemal atatürk için daimi bir anıt tesisi münasebetiyle türkiye’ye tebriklerimi arz ile gurur duyuyorum. onun gösterdiği yolda yürüyen büyük ulusunuz çok önemli başarılar elde etmiştir. türk birliğinin ve ilerleyişinin mimarı atatürk’ün hatırasını anmak için yapılan tören, dünyanın her tarafından hür insanlara ilham kaynağı olmuş çok yerinde bir saygıdır."
dwight d. eisenhower, abd başkanı, 1953
"bir ulusun hayatında bu kadar az sürede bu denli kökten değişiklik pek seyrek gerçekleşir. bu olağanüstü işleri yapan mustafa kemal, hiç kuşkusuz kelimenin tam anlamıyla büyük adam niteliğine hak kazanmıştır. ve bundan dolayı türkiye övünebilir."
elefterios venizelos, yunanistan başbakanı, 1933
"vatanını muhakkak bir parçalanmaktan kurtararak devlet gemisini güvenilir bir limana götürdükten sonra milletinden bir taht istemedi. o, kelimesinin bütün anlamıyla bir insan, eşsiz bir dahi, kahraman bir asker ve siyaset adamı idi..."
elifba gazetesi, suriye
"o büyük insan yalnız türkiye için değil, bütün doğu milletleri için de en büyük önderdi."
emanullah han, afgan kralı
"yüzyılımızda, "olmayacak hiçbir şey yoktur" şeklindeki tarihi gerçeği ispatlayan ilk adam olmuştur."
esti ujsag, macaristan medyası
"kemal atatürk, yalnız bu yüzyılın en büyük adamlarından biri değildir. biz pakistan'da, o'nu geçmiş bütün çağların en büyük adamlarından biri olarak görüyoruz. askeri bir deha, doğuştan bir lider ve büyük bir yurtsever..."
eyüp han, pakistan cumhurbaşkanı
"üstün iradesi, tükenmez cesareti ve eşsiz seziş ile hasımlarını dize getirdi. fazilet ve ciddiyeti, üç yılda memleketine yalnız askeri değil, aynı zamanda tam ve doyurucu bir siyasi zafer kazandırdı."
f. perrone di san martino, yazar
"benim üzüntüm, bu adamla tanışmak hususundaki şiddetli arzumun gerçekleşmesine artık imkân kalmamış olmasıdır. sovyet rusya hariciye nazırı litvinof ile görüşürken kendisine onun fikrince bütün avrupa’nın en kıymetli ve en ziyade dikkate değer devlet adamının kim olduğunu sordum. bana avrupa’nın en kıymetli devlet adamının türkiye cumhurbaşkanı mustafa kemal olduğunu söyledi."
franklin roosevelt, abd başkanı
"bu, insanlığa denenmiş bir felsefe örneği olarak sunulabilir. atatürk yüzyıllara sığabilecek işleri on yılda tamamladı."
gerard tongas, fransız yazar
"büyük yunan filozofu platon’un “krallar filozof olsa ve filozoflar kralların tahtına otursaydı” şeklindeki dileği, iki bin yıllık tarihte gerçekleşmedi. halbuki, 20. yüzyılda ilk defa olarak atatürk’ün şahsında platon’un istediği gibi, kelimenin tam anlamıyla bunu görmekteyiz. o, dahi bir fikir adamı olarak bir milletin, yani türk milletinin mukadderatını ele almış ve bu milletiyle atıldığı kurtuluş savaşı, bu milletin medeni durumunu değiştirmiş bir inkılap ve diğer milletlerin haklarını da koruyan barış ile insanlığa muhteşem bir örnek vermiştir."
herbert melzig, alman tarihçi
"atatürk bu yüzyılın büyük insanlarından birinin tarihi başarılarını, türk halkına ilham veren liderliğini, modern dünyanın ileri görüşlü anlayışını ve bir askeri lider olarak kudret ve yüksek cesaretini hatırlatmaktadır. çöküntü halinde bulunan bir imparatorluktan özgür türkiye'nin doğması, yeni türkiye'nin özgürlük ve bağımsızlığını şerefli bir şekilde ilan etmesi ve o zamandan beri koruması, atatürk'ün türk halkının işidir. şüphesiz ki, türkiye'de giriştiği derin ve geniş inkılâplar kadar bir kitlenin kendisine olan güvenini daha başarı ile gösteren bir örnek yoktur."
john f. kennedy, abd başkanı
"savaşta türkiye'yi kurtaran, savaştan sonra da türk milletini yeniden dirilten atatürk’ün ölümü, yalnız yurdu için değil, avrupa için de büyük kayıptır. her sınıf halkın o'nun ardından döktükleri içten gözyaşları bu büyük kahraman ve modern türkiye'nin ata'sına değer bir görünümden başka bir şey değildir."
winston churchill, ingiltere başbakanı
ve son olarak...
"atatürk, uluslararası anlayış, iş birliği, barış yolunda çaba göstermiş üstün kişi, olağanüstü devrimler gerçekleştirmiş bir devrimci, sömürgecilik ve yayılmacılığa karşı savaşan ilk önder, insan haklarına saygılı, dünya barışının öncüsü, yaşamı boyunca insanlar arasında renk, dil, din, ırk ayrımı gözetmeyen, eşi olmayan devlet adamı, türkiye cumhuriyeti’nin kurucusudur."
unesco’nun atatürk tanımı.
