357
batı toplumları yüz yıllardır yaptığı ırkçılığın diyetini ödemeye çalışırken bir yandan ırkçılık yapmaya da devam ediyor.
son zamanlarda sıkça tartışılan konulardan biri de kitaptan dizi ve film uyarlamalarında orjinal eserin aksine zenci karakter yerleştirme meselesi. en son amazon'un yüzüklerin efendisi dizisinde "zenci elf" mevzusu yüzünden bu tartışma yaşandı.
gelelim soruya, "zenci elf olur mu?". tabi ki olur, ancak zenci elfin olacağı eser john ronald reuel tolkien'in büyük eserinin uyarlaması değildir. profesör tolkien legendariumunun en merkezine ırkları koymuştur. bu ırkları çok büyük oranda fiziksel olarak tarif etmiştir. bu ırklar için ayrı ayrı diller yazmıştır. bu dillere de ayrı lehçeler yapmıştır. orta dünya hikayesinin başlangıcındaki en temel şey zaten ırkların savaşıdır. elfler bile kendi aralarında ırkçılık yapıp birbirlerini defalarca kez katledip akraba kıyımları yapmıştır. feanor'un alqualonde'deki ilk akraba kıyımından sonra oğulları da diğer elf milletlerine iki kere akraba kıyımı yapmıştır. temelinde ırkların bu kadar merkezde olduğu bir eser, ırklar da en ince ayrıntısına kadar betimlenmişken gidip bir elfi zenci yaparsanız sizin niyetiniz iyi değildir.
bunun hikayeye bir etkisi olacağından bunu söylemiyorum, bunun yapılma amacı farklı. tamamen "biz yıllarca zenci insanlara ırkçılık yaptık, aşağıladık, hayvanat bahçelerinde sergiledik, köle yaptık, insan olarak görmedik, şimdi bunun diyetini ödememiz lazım ve onlara da her yerde temsiliyet vermemiz lazım." iki yüzlülüğüdür.
başka bir örnek daha vereyim. bir kaç gün önce netflix'de yayınlanan bir dizi var, vikings: valhalla. history'nin yaptığı severek izlediğimiz vikings dizinin bir spin offu. vikings dizindeki olaylardan yaklaşık 100 yıl sonrasında geçiyor. diziyi izleyenler bilir, ragnar lothbrok'un krallığının merkezi kattegat isimli bir norveç liman kasabası. yeni dizide ise buranın başında jarl haakon isimli bir kadın var. kadın zenci. ilk başta gerçekten anlam veremedim, bir viking jarl'ı, vikingler kuzey cermen halklarından, bir iskandinav halkı. bu ırkın fiziksel özeliklerini az çok hepimiz biliyoruz ve ten renklerinin siyah olmadığı konusunda hem fikiriz. tabi diziyi yapan netflix de bunu biliyor ve bu karaktere bir alt metin oluşturmuşlar, babası yağmacı bir viking, doğuya yağmaya gidip paralı askerlik yapıyor, iskenderiye'ye gittiği zaman afrikalı siyah bir kadınla tanışıp aşık oluyor, beraber norveç'e geliyorlar ve burada yaşamaya başlıyorlar, daha sonra çocukları oluyor. oldukça absürt buldum bu alt metini de ancak en azından bir altyapı kurmuşlar, biz zenci viking yaptık oldu deyip geçebilirlerdi de.
umarım bu entryi yanlış anlayan olmaz, herhangi bir ırkçılık yapmıyorum, sadece ne kadar iki yüzlü olduklarını, yüzyıllarca yaptıkları ırkçılığı örtbas etmek için ne ucuz numaralara kalkıştıklarını aktarmak istedim. afrika kökenli siyah tenli insanların her yapımda temsil edilmek gibi bir derdi olduğunu düşünmüyorum.
tekrar edeyim ten rengi üzerinden herhangi bir ırkçılık yapmıyorum, zenci insanları sevmesek bafetimbi gomis'i, dider drogba'yı bu kadar sevip boynumuza dola demezdik.*
not: son olarak eklemek istediğim bir şey daha var. "siyahi" demek yerine "zenci" kelimesini kullandığım için de ırkçılıkla suçlanabileceğimi düşündüğüm için bu notu ekliyorum. etimolojik olarak baktığımızda "siyah" kelimesinin kökeni farsça, "zenci" kelimesinin kökeni ise arapça. arapça'da "zenc" kelimesi "siyah" anlamına gelmektedir. "zenci" demek ile "siyahi" demek arasında bir fark yok yani. batıda kullanılan latince kökenli "negro", "niger" gibi kelimelerle bir tutmamak lazım, bu kelimeler batı toplumlarında siyah insanları aşağılamak için kullanılmışken türk toplumunda "zenci" kelimesi hiç bir zaman bir aşağılama amaçlı kullanılmamıştır. toplumumuzda da "zenci" kelimesi halk dilinde daha yerleşik durumdadır, bu sebeple ben de bu kelimeyi kullanıyorum.
son zamanlarda sıkça tartışılan konulardan biri de kitaptan dizi ve film uyarlamalarında orjinal eserin aksine zenci karakter yerleştirme meselesi. en son amazon'un yüzüklerin efendisi dizisinde "zenci elf" mevzusu yüzünden bu tartışma yaşandı.
gelelim soruya, "zenci elf olur mu?". tabi ki olur, ancak zenci elfin olacağı eser john ronald reuel tolkien'in büyük eserinin uyarlaması değildir. profesör tolkien legendariumunun en merkezine ırkları koymuştur. bu ırkları çok büyük oranda fiziksel olarak tarif etmiştir. bu ırklar için ayrı ayrı diller yazmıştır. bu dillere de ayrı lehçeler yapmıştır. orta dünya hikayesinin başlangıcındaki en temel şey zaten ırkların savaşıdır. elfler bile kendi aralarında ırkçılık yapıp birbirlerini defalarca kez katledip akraba kıyımları yapmıştır. feanor'un alqualonde'deki ilk akraba kıyımından sonra oğulları da diğer elf milletlerine iki kere akraba kıyımı yapmıştır. temelinde ırkların bu kadar merkezde olduğu bir eser, ırklar da en ince ayrıntısına kadar betimlenmişken gidip bir elfi zenci yaparsanız sizin niyetiniz iyi değildir.
bunun hikayeye bir etkisi olacağından bunu söylemiyorum, bunun yapılma amacı farklı. tamamen "biz yıllarca zenci insanlara ırkçılık yaptık, aşağıladık, hayvanat bahçelerinde sergiledik, köle yaptık, insan olarak görmedik, şimdi bunun diyetini ödememiz lazım ve onlara da her yerde temsiliyet vermemiz lazım." iki yüzlülüğüdür.
başka bir örnek daha vereyim. bir kaç gün önce netflix'de yayınlanan bir dizi var, vikings: valhalla. history'nin yaptığı severek izlediğimiz vikings dizinin bir spin offu. vikings dizindeki olaylardan yaklaşık 100 yıl sonrasında geçiyor. diziyi izleyenler bilir, ragnar lothbrok'un krallığının merkezi kattegat isimli bir norveç liman kasabası. yeni dizide ise buranın başında jarl haakon isimli bir kadın var. kadın zenci. ilk başta gerçekten anlam veremedim, bir viking jarl'ı, vikingler kuzey cermen halklarından, bir iskandinav halkı. bu ırkın fiziksel özeliklerini az çok hepimiz biliyoruz ve ten renklerinin siyah olmadığı konusunda hem fikiriz. tabi diziyi yapan netflix de bunu biliyor ve bu karaktere bir alt metin oluşturmuşlar, babası yağmacı bir viking, doğuya yağmaya gidip paralı askerlik yapıyor, iskenderiye'ye gittiği zaman afrikalı siyah bir kadınla tanışıp aşık oluyor, beraber norveç'e geliyorlar ve burada yaşamaya başlıyorlar, daha sonra çocukları oluyor. oldukça absürt buldum bu alt metini de ancak en azından bir altyapı kurmuşlar, biz zenci viking yaptık oldu deyip geçebilirlerdi de.
umarım bu entryi yanlış anlayan olmaz, herhangi bir ırkçılık yapmıyorum, sadece ne kadar iki yüzlü olduklarını, yüzyıllarca yaptıkları ırkçılığı örtbas etmek için ne ucuz numaralara kalkıştıklarını aktarmak istedim. afrika kökenli siyah tenli insanların her yapımda temsil edilmek gibi bir derdi olduğunu düşünmüyorum.
tekrar edeyim ten rengi üzerinden herhangi bir ırkçılık yapmıyorum, zenci insanları sevmesek bafetimbi gomis'i, dider drogba'yı bu kadar sevip boynumuza dola demezdik.*
not: son olarak eklemek istediğim bir şey daha var. "siyahi" demek yerine "zenci" kelimesini kullandığım için de ırkçılıkla suçlanabileceğimi düşündüğüm için bu notu ekliyorum. etimolojik olarak baktığımızda "siyah" kelimesinin kökeni farsça, "zenci" kelimesinin kökeni ise arapça. arapça'da "zenc" kelimesi "siyah" anlamına gelmektedir. "zenci" demek ile "siyahi" demek arasında bir fark yok yani. batıda kullanılan latince kökenli "negro", "niger" gibi kelimelerle bir tutmamak lazım, bu kelimeler batı toplumlarında siyah insanları aşağılamak için kullanılmışken türk toplumunda "zenci" kelimesi hiç bir zaman bir aşağılama amaçlı kullanılmamıştır. toplumumuzda da "zenci" kelimesi halk dilinde daha yerleşik durumdadır, bu sebeple ben de bu kelimeyi kullanıyorum.
