❮
2❯
  • 75
    sözlüğün kalitesini muazzam düşüren kural.
    “yazım ve noktalama hatası” kapsamına giren, dolayısıyla giri silinmesini gerektiren bir kural ancak bu açıklamayla giri ihbar ettiğinizde “bunu yazara iletseniz” şeklinde de dönülebiliyor, doğrudan ilgili girinin silinmesiyle de sonuçlanabiliyor.
    böyle bir ihbar gerekçesi sunulmuşsa buna neden uyulmuyor veya tek tek neden bu hatayı yapanlara ulaşmamız gerekiyor anlamıyorum açıkçası ve “yazara iletin” şeklinde dönüşler alınca da takip etmekten ve “sözlüğe bir faydam dokunsun” diye düşünmekten vazgeçiyorum.
    bu başlığa daha önce de yazmıştım; “kırmızı ışıkta durmuyorum” diyen bir şöförü polise fotoğrafıyla bildirdiğinizi ve polisin “ya bunu ilgili şöföre kendiniz ileterek çözseniz” dediğini düşünün?

    bu sözlükte yazım ve noktalama hatası, giri silinme sebebi ise bu kural da buna dahil midir değil midir moderasyon buna açıklık getirmelidir.
    değilse de “yazım ve noktalama hatası”, ihbar gerekçelerinden çıkarılsın, herkes “özgürce” türkçeye tecavüz edebilsin.
  • 20
    emrede top --> (oynadığımız, yuvarlak olan) top emredeymiş.

    emre de top --> birisi top'muş (ibne yani) ama bunun yanında emre de topmuş. (belözoğlu)

    dahi anlamındaki de ayrı yazılmazsa vurguyu doğru yapamayız.
    dolayısıyla sen; top emrede dersin, ama ben emre ibneymiş anlarım. hoş olmaz.

    edit: ibne meselesi tabi ki olayın nükte kısmı. de'nin ayrı yazılmasındaki esas mesele okurken vurguyu doğru yapabilmektir.
  • 70
    egitimle bir ilgisi yoktur. ne ogretmenler, hocalar gordum bunu beceremeyen. dusunun, bunlarin elinden bir kusak egitim alip buyuyor. turkce egitim almamis bir insan olarak kisa bir surede nelerin ayrildigini nelerin ayrilmadigini cozdum. sadece sosyal medyada yazarken degil, alelacele biriyle mesajlasirken dahi cok fazla dikkate gerek kalmadan otomatik olarak dogru bir sekilde yaziyorum. bu cok buyuk bir marifet olmamakla birlikte, bunu beceremiyorum, ogrenemiyorum diyen insanlarin sacma sapan bahaneler uretmesine dayanamiyorum.

    duyar gibi duyardir. diline sahip cikamayan adam ulkesine, bayragina hic sahip cikamaz.

    bence bunu beceremeyenler sozlukten ucurulsun :(

    let the war begin...
  • 72
    yazılsa ne olur, yazılmasa ne olur demememiz gereken kural.

    ilk, orta, lise, üniversite hasbelkader bitirmiş biri olarak sıfatın ne anlama geldiğini o zamanki öss sınavına hazırlanırken dersanede öğrendim. öğrenim hayatım boyunca türkçe, matematik ve fen derslerinden hep kaldım. ne zaman ki sözlük tarzı mekanlarda yazmaya başladım, türkçeyi doğru kullanmak için azami dikkat göstermeye başladım. yani ne oldu, dil bilgisi açısından kendimi geliştirdim, e-posta yazarken dahi dikkat gösterdim. o halde neden veya nasıl demek yerine bana ne katıyor desek fena mı olur?
  • 66
    en sık yanılgıya düşülen dil bilgisi kurallarındandır, sebebini zekada falan aramak yerine eğitim sisteminde aramak daha doğrudur.

    ancak, sözlüğün fırtınalı bir havaya sahip olduğu bu günlerde, bir isyanın da bu güzel dil bilgisi kuralımız üzerinden olduğunu görünce, istemsizce aklımda şu sözler belirdi;

    her rengi boyadık bir fıstık yeşili kaldı.

    küçük bir de not; dil bilgisi kurallarına uyulmasını yürekten isteyen biri olarak, uymayan/uyamayanlardan bu kadar nefret edemiyorum, edenleri yürekten kutlarım.

    edit: imla :)
  • 5
    bu konu için türkçe'nin en büyük sorunu diyebiliriz. dil ile uğraşan biri olarak bağlaç olan "de"nin bitişik yazılması en çok gözüme batan ve beni rahatsız eden hatalardan birisidir. orta okul düzeyi bir eğitimle bile bu kuralın öğrenilmesi gerekirken, bundan bihaber nice üniversite mezunu ve hatta üniversite hocası görmüşlüğüm vardır. bağlaç olan "de"yi bitişik yazanların önyargıya maruz kaldıkları, yazdıklarının çok kaale alınmadığı, arkalarından konuşulduğu, hor görüldükleri, tenhada kıstırılıp kendileriyle taşak geçildikleri ve maçlarda top toplayıcı olarak kullanıldıkları doğrudur. dolayısıyla, bu konu insanın kendisini ifade ederken dikkat etmesi gereken noktalardan biridir.

    entry girerken dikkat edilmesi gereken hususlarda belirtilmiş olmasına rağmen galatasaray sözlük'te bu kurala pek de uyulmadığı görülmektedir ("sözlük'te" ve "pek de"ye dikkat!). gerekli açıklamalar zaten yapılmış, link bile verilmiş ama bu konu ile ilgili gözden kaçan noktalardan biri de şudur:

    dahi anlamına gelen "de" sert sessizlerin benzeşmesi kuralından muaf olduğundan "te" ya da "ta" olmaz. örneğin:

    çok da sikimdeydi (doğru)
    çok ta sikimdeydi (yanlış)
    çokta sikimdeydi (yanlış ve sinir bozucu)
  • 76
    ciddi söylüyorum ki bu kurala uymadan yazılan entrylere istisnasız ofsayt veriyorum. hatta istemeden de olsa "daha ki ve de, da eklerini doğru yazamıyor. ben şimdi bu kişiyi nasıl ciddiye alabilirim ki" diye düşünüyorum.

    bu yazım hatası durmadan yapan kişinin entrysinin silinmesi gerektiğini ve hatta yazarlığının bile belli bir süre askıya alınması gerektiğini düşünüyorum. çünkü henüz "yazamıyor".

    peşinen not: tek tük yapılan yazım yanlışlarından bahsetmiyorum. eminim hepimiz ufak tefek yanlışlar yapıyoruz. benim değinmek istediğim istisnasız olarak her yazdığı yazıda aynı hataları yapan kişiler.
  • 23
    (bkz: sözkonusu türkçe ise gerisi teferruattır)

    sadece dahi anlamındaki de değil, türkçe'nin bütün kurallarına aynı özeni göstermek lazım. çok zor bir şey de değil yani. iki kuralı öğrenip yazamıyorsan zaten sektör git. paragraf ayırmadan, noktalama işaretlerine ve eklere dikkat etmeden yazan kim olursa ofsayt butonuna basıyorum ben arkadaş. türkçe'ye önem vermeyenden haz etmiyorum. rapidden de haz etmem ara sıra, o da ayrı.
  • 26
    madem burası insanların kendi fikirlerini yazı yoluyla aktardığı bir yer, o halde fikirlerin aktarılmasına aracılık eden yazının kurallarına da sorgulamadan, gereksiz, saçma diye nitelendirmeden uymak lazım. sen böyle yaparsan, yarın bir gün biri çıkar, "yazının sonuna nokta koymak çok saçma, ben nokta kullanmayı sevmiyorum. ayrıca virgülden de haz etmem, kötü anılarımız var." der. bunun önüne geçemezsin. en fazla bir "de"yi ayrı yazacaksın, zor değil. inanırsan olur bence.
  • 46
    burası galatasaray sözlük. isminden de anlaşılacağı gibi türkçe bir sözlük, haliyle de kullanılan dil türkçe.

    türkçe, ural-altay dil ailesinin altay dillerine ve daha alt bir sınıflandırmada da oğuz öbeğine üye bir dildir. başlıca özelliklerinden biri, sondan eklemeli bir dil olmasıdır. aynı zamanda fiiller kural olarak* tümcenin sonunda bulunur.

    günümüzde türk dili, çeşitli şive ve ağız farklılıklarıyla birlikte dünyada en çok konuşulan dillerden biridir*. türkiye türkçesi de genel anlamda "türk dili"nin bir parçası olup dünya genelinde milyonlarca konuşanı vardır. bu bakıma saygın bir dil olduğunu düşünmek yanlış sayılmaz.

    türkiye türkçesi, "dahi" anlamındaki "de"nin ayrı yazılmasının gerektiği bir dildir. ayrıca bu dildir ki bize bu ortamda oturup galatasaray, spor, efsaneler vb hakkında konuşmaya olanak tanır. nasıl ki takımımıza, efsanelerimize elimizden geldiğince özen gösteriyorsak; dilimize de özen göstermeliyiz. o yüzden lütfen ama lütfen "dahi" anlamındaki "de"yi yazarken de dikkatli olunuz.

    birkaç küçük açıklama :

    türkiye türkçesinde türkçe sözcükler ile birlikte arapça ve farsça sözcükler de bulunmaktadır. ancak bu sözcükler bazen türkçede ana dillerindeki anlamlarından öyle uzaklaşmışlardır ki, bir yerde türkçe sayılabilirler. bazen de türkçe karşılıkları olmayan sözcüklerin dilimizde arapça, farsça ya da büyük çoğunlukla fransızcadan geçmek üzere iki farklı söylenişleri vardır. bu durumda ben dilimize yerleşmiş kullanımı tercih ederim kişisel olarak. örnek olarak, birkaç dakika önce yazdığım bir yazıda "mentalite" yerine "zihniyet" sözcüğünü kullanmam gibi.

    son olarak, türkiye, türkçe, oğuz, ural, altay gibi sözcüklerin baş harflerini büyük yazma olanağı olsaydı, onları da öyle yazardım.

    dilimize sahip çıkalım.

    düzeltme : o kadar ahkam kestik, biz de hata yaptık. rouhie, boyle uyurdu zerdust ve kekeme spiker'e uyarıları için teşekkür ederim. yapım eklerinden sonra gelen çekim ekleri kesme işaretiyle ayrılmaz, kafama edeyim. sinirliyim tabi.
  • 50
    az önce peş peşe iki entry gördüm bu kuralın ihlal edildiği. ihbar etmektense bu entryleri kuralın başlığı altında yanlış kullanım örnekleri olarak göstermek istedim.*

    --- alıntı ---
    elmander ve yeni forvetin yanında sağ açıkta bile oynayacak çoğu maçta gelecek sezon. press manyağı yapacaklar hep birlikte rakipleri. çok gol atmasada olur, sahada mücadele etsin yeter.
    --- alıntı ---

    burada yazar arkadaşımız umut bulut'un çok gol atmasının şart olmadığını, çok gol atmasa dahi başarılı olabileceğini belirtmek istemiş. dolayısıyla doğru yazım şekli "atmasa da" olacaktır.

    --- alıntı ---
    bu ara biraz durgun olan ya da bana öyle gelen sözlüktür. gece geliyorum eve ohh okurum şimdi bir güzel diye ama gündeme tıklasam az başlık var, tek tek baksam yine az entry var, olmuyor sözlük yazın okuyalım ama. tabi bu bana öyle gelmiş yanlış izlenim edinmişte olabilirim. varsa derdin konuşalım sözlük.
    --- alıntı ---

    ikinci örneğimizde yazarımız sözlük hakkında bir tespitte bulunuyor ama kesin hüküm vermeyerek "bana öyle gelmiş olabilir hatta yanlış izlenim edinmiş bile olabilirim" diyor. burada hem bağlaç olan de'yi kelimeye bitişik yazıyor, hem de yanlış yere ünsüz sertleşmesi kuralı uygulayarak "edinmişte olabilirim" yazıyor. doğrusu "edinmiş de olabilirim" olmalıdır.

    not: bunu yapmamdaki tek neden şudur:
    yazım yanlışı yapılan entry'yi gerekçesiyle beraber ihbar ediyordum. amacım; ufak da olsa hatanın düzeltilmesi ve sözlüğün şekil ve biçim olarak kalitesinin artmasına katkı sağlamaktı. sonra farkettim ki silinen entrylerin çoğu yazarı tarafından düzeltilip canlandırılmıyor.
    o halde şöyle yapalım dedim, göze batan hataları kuralın başlığında belirtelim. entry sahibi ister düzeltir ister düzeltmez. sırf de'yi bitişik yazdı diye güzelim entry silinip gitmez. başlık da yanlış örneklerle daha öğretici* olabilir.
  • 1
    ilkokulda dilbilgisi derslerini takip etmiş olan her bireyin çok rahat uygulayabildiği basit kural. -de ekini ayrı ve bitişik yazmak çok büyük anlam değişikliği yaratır. şöyle ki:

    - sen de mi brütüs?
    - sende mi brütüs?

    şimdi ilk cümlede sezar, brütüs'e kendisine karşı olanlardan mı olduğunu soruyor. ikinci cümlede ise öğrenmek istediği, aradığı bir nesnenin brütüs'ün hakimiyetinde olup olmadığı.

    bir başka ayrım ise cümlelerdeki -de eklerini kaldırdığımızda ortaya çıkan durum. eğer -de ekini kaldırdığımızda anlamsız bir cümle olmuyorsa ayrı, anlamsız bir cümle ortaya çıkıyorsa bitişik yazılması doğrudur. örneğin:

    - sen de geliyor musun? de'yi kaldıralım; sen geliyor musun? görüldüğü gibi anlamsız bir durum yok.
    - sende para var mı? -de'yi kaldıralım; sen para var mı? tarzanca oldu.

    benzer olarak:

    (bkz: soru eki olan mi ayrı yazılır)
    (bkz: bağlaç olan de ve ki ayrı yazılır)

    edit: casus kişisinin 22.10.2009 tarih, #215232 numaralı ayarına istinaden "ayırım" şeklinde yazılan kelime "ayrım" olarak düzeltilmiştir.**
tümünü göster
❮
2❯
App Store'dan indirin Google Play'den alın