dünyanın en iyi orta sahalarından (belki de en iyisi) olan
kevin de bruyne geçtiğimiz günlerde oynanan
5 nisan 2022 manchester city atletico madrid maçı'nda mercek altına alınmış ve oyuncunun oyun görüşü ve çevre kontrolünün incelendiği şu görselli ve videolu flood hazırlanmış. olur da flood silinirse diye içeriğini buraya kopyaladım ve aşağıda kısmi bir çeviri de yaptım ama flood'un
twitter'dan okunmasını tavsiye ederim;
https://twitter.com/.../1514503855379304452 ---
alıntı ---
kevin de bruyne has an extraordinary awareness and ability to deliver decisive goals & assists.
what can we learn about his vision from studying his scanning?
we had a camera focused on him in the 1st leg vs atlético madrid. here is what we found.
de bruyne scans the pitch prior to receiving the ball with a rate of 0.45 scans/second, thus 4-5 scans every 10 seconds. this is high for a player in his role.
he constantly exposes his eyes to surrounding information and becomes aware of opportunities & threats early.
players usually scan when there’s lots of space around them, and less when they’re in tight spaces. this is not the case with de bruyne who maintains his scan rate even when opponents are close.
makes him effective in those crowded areas where assists & goals are created.
de bruyne's scan timing is flawless. he takes his eyes off the ball when nothing new happens with it. every time someone touches the ball, and it is important to quickly spot new ball direction or pace, he looks at the ball.
always eyes on the most important information.
when de bruyne is lower in the pitch, he uses long scans by looking away from the ball for 1 second or more before directing his eyes back to the ball.
this enables him to pick up more detailed and complex information located further away.
under low-pressure conditions, de bruyne employs sequentıal scans to literally pan his eyes across the entire pitch.
crıtıcal scans are conducted while the ball is on its way to you. de bruyne does these scans extremely late, often looking away from the ball while in the act of receiving it.
this enables him to execute passes with fully updated information about teammates & opponents.
this gives him a more panoramic view of the attacking half and helps setting him up for those creative and lethal mid-range passes he is known for.
when a situation calls for precise and disguised perception, de bruyne engages in subtle but high-frequent mıcro scans.
here he only moves his eyes back and forth, to effectively analyze a selected area, while not giving away his intentions to the opponents.
de bruyne knows when he doesn’t know what's around him, and he acts accordingly.
when he receives the ball without having scanned, this might mean that opponents are near, so he instantly plays the ball back to where it came from, using his first touch.
kevin de bruyne’s scanning is flexible, well-timed & intelligently adapted to each situation.
scanning does not sufficiently explain his vision, but it is a necessary foundation for it.
---
alıntı ---
kevin de bruyne'ün flood'da bahsedilen özellikleri şu şekilde özetlenebilir;
1- oyuncu topu almadan önce 10 saniye içinde 4-5 defa tüm çevresini tarıyor, yani tarama/saniye oranı 0.45 civarı.
2- oyuncuların geneli çevresinde geniş bir boş alan olduğunda daha sık çevre kontrolü yapar ancak bu durum kdb için geçerli değil, kdb çevresinde çok oyuncu varken de scan rate'ini (tarama sıklığını) koruyor. goller ve asistler genelde dar alan becerisi sonucu ortaya çıktığı için bu özelliği onun skor üretimi konusunda daha efektif olmasını sağlıyor.
3- kdb'nin tarama zamanlaması kusursuz. ne zaman biri topa dokunursa topun yeni yerinin ve hızının bilgisini öğrenmek için (kafasındaki eski bilgileri güncellemek için) topa bakar durumda oluyor, sonrasında hemen çevresini taramaya geri dönüyor. kısacası "o an sahadaki en önemli aksiyon ne ise kdb o an o aksiyona bakıyor".
4- rakip kaleye uzak olduğu anlarda kdb gözlerini toptan 1 saniye veya daha fazla bir süre uzaklaştırıp uzun uzun sahayı tarıyor, bir an topa bakıp sonra tekrar aynı işlemi yapıyor. bu sayede sahanın bulunduğu yere uzak olan bölgelerine dair daha detaylı ve kompleks bilgiye sahip oluyor.
5- eğer rakibin topa pres yoğunluğu düşükse kdb sıralı kafa çevirme hareketlerini daha geniş bir alan için yapıyor ve tüm sahayı geniş olarak tarıyor, bu sayede rakip yarı sahadaki arkadaşlarının ve rakip takım oyuncularının yerleşimlerini daha iyi görüyor ve bu sayede topu aldığında yaratıcı ve öldürücü orta mesafe paslarını daha kolay kurgulayabiliyor.
6- eğer o anki durum kdb'nin sahayı sinsice ve keskin bir şekilde incelemesini gerektiriyorsa oyuncu sıklığı yüksek ama mikro ölçekte taramalar yapıyor (kafasını çok çevirmiyor ama gözleri amiyane tabirle fıldır fıldır dönüyor) ve bu sayede rakip oyuncuların niyetini anlamasını da engelliyor.
7- top kendisine atıldığında çevre kontrolü yapmayı olabildiğince geciktiriyor, hatta top kontrolü esnasında genellikle topa bakmaz durumda oluyor. bu geciktirme sayesinde sahadaki oyuncuların mümkün olan en güncel pozisyonlarını, yönlerini, hızlarını ve ivmelenmelerini görebiliyor ve paslarını daha sağlıklı bilgilere göre atabiliyor.
8- çevre kontrolü yapmadan pas aldığı zaman (ki bu durum genellikle rakip oyuncular ciddi şekilde yakınındayken gerçekleşiyor) genellikle tek top oynuyor ve garanti pas opsiyonuna gidiyor (mesela topu pası aldığı oyuncuya tekrar yolluyor).
kısacası kdb çevre kontrolünü (daha doğru ifadeyle çevre taramasını) esnek, zamanlaması iyi ve her farklı duruma zekice uyarlanmış şekilde yapıyor. flood şu notla bitirilmiş; "çevre taraması kdb'nin oyun görüşünü açıklamak için tek başına yetmez ancak bu konudaki dehası oyun görüşünü oluşturan temel özelliklerinden birisi".
çağımız bilgi çağı olduğu gibi futbol da aslında bilgiye dayanan bir oyun. bu bilgi altyapı oyuncularının üst yapıya nasıl entegre edileceğinin bilgisi de olabilir, transfer edilecek oyuncunun mental sağlığının bilgisi de olabilir, oynanacak rakibin maç öncesi form durumunun ve eksiklerinin bilgisi de olabilir, rakip takımın
duran top setlerinin bilgisi de olabilir, yukarıda işlendiği gibi sahadaki diğer oyuncuların anlık konum, yön, hız ve ivme bilgisi de olabilir.
bu yüzdendir ki hayatın her alanında olduğu gibi adil bir yarışta genellikle daha çok ve daha sistematik çalışan, bu sayede daha çok şey öğrenen ve bu sayede de daha çok bilgiye sahip olan daha az bilgiye sahip olana göre avantajlıdır.
durumu tekrar çevre kontrolüne indirgeyecek olursak hakkı verilerek yapılan çevre kontrolünün futbolda ciddi şekilde fark yarattığını söyleyebiliriz.
büyük oyuncular fizik, pas ve şut kalitesi ile olduğu gibi çevre kontrolü, vücut kullanımı, pozisyon alma ve hatta koşma şekilleri gibi genellikle göz ardı edilen departmanlarda da ciddi ölçüde fark yaratıyorlar. bu konulardaki farklar türk futbolu ile bir ingiliz, fransız, alman, hatta belçika futbolu arasındaki farkı oluşturan belirleyici faktörlerden birisi. taraftarın bu konuda bir farkındalığa sahip olması çok zor ancak yöneticisinden antrenörüne kadar profesyoneller bu farkların farkında olmalı, önemini anlamalı ve hem yatırımımızı hem de zamanımızı bu konulardaki farkları kapatmaya ayırmalıyız.
yetenek allah vergisi bir kavram. ancak beceri, yani var olan yeteneği efektik bir şekilde kullanabilme kabiliyeti doğru ve sıkı şekilde çalışarak elde edilebilecek bir şey. türk futbolunda, hatta türk sporunda, hatta türkiye'de neredeyse her alanda yaşadığımız problemlerin yetenek eksikliği değil yetenekleri efektif kullanma becerisinden yoksun olmamız kaynaklı olduğu kanımca bariz bir şekilde görünüyor. bu konuda haksız olsam, yani futboldaki yetenek baremimiz diğer bazı ülkelerin yetenek bareminden ciddi şekilde daha düşük olsa bile aradaki oyun kalitesi farkını azami ölçüde kapatabilmek için oyuncularımızın
fundamental'larını geliştirebilecek ortamları hazırlamak ve futbolcularımızın gelişmiş futbol ülkelerinin futbolcularıyla aralarında olan
fundamental farkını kapatmak elzem.
son olarak çevre kontrolü hakkında birkaç görsel ve sözel içerik daha;
joshua kimmich örneği;
https://twitter.com/.../1452698263472197637 yukarıdaki flood'un sahibi olan geir jordet'in çevre kontrolü hakkında önemli bilgiler ve istatistiki veriler içeren başka bir flood'u;
https://twitter.com/.../1448546000897982473 premier lig oyuncularının mevkilerine göre çevre tarama sıklıkları (veriler 6 ekim 2020 tarihli);
https://gss.gs/nW9.jpg özellikle merkez orta saha oyuncularının çok sık bir şekilde çevre taraması yaptığı görülüyor.
bazı büyük oyuncuların çevre tarama sıklıkları;
https://gss.gs/qcu.jpg görüldüğü üzere
xavi hernandez (0.83 scan rate) ve
cesc fabregas (0.76 scan rate) bambaşka bir standart belirlemiş.
maçlardan ve çevre kontrolünü geliştirmek için yapılan antrenmanlardan bazı örneklerin olduğu bilgilendirici bir video;
https://www.youtube.com/watch?v=QKWu7Rh896o 
