48
kaç para ulan bir gol
günümüzde rodriguez'lerin,di maria'ların,ronaldo ve messinin haftalık kazançları kimsenin gözüne kulağına batmıyor,bu da maalesef endüstriyel futbol algısının ne kadar hayatımıza yerleştiğinin ve kanıksanmışlığın büyük bir göstergesi.luis figo'nun transferi ile 2000'lerin başında transfer ücreti rekoru kırarak herkesin o zamanlar ağzını açık bıraktığı ve akabinde rio ferdinand,zinedine zidane,ronaldo "the real one",beckham gibi futbolcular ile devam eden bu astronomik maaş & bonservis furyası günümüzde artık sadece kelamdan ibaret.alışık olduğumuz üzere,4-3-3 veya 3-5-2 gibi rakamlar değil,6 sıfırlı,7 sıfırlı rakamlarla oynanır oldu bu canım oyun.ve bu çılgın sarmal,günümüzde korkutucu boyutlara ulaşmaya devam ediyor.sadece oyuncu transferlerinde değil,televizyon yayın giderlerinde,bilet ücretlerinde,futbolun hemen her noktasında ve virgülünde ulaşılan astronomik rakamlar,kim ne getirdi ne götürdü ve ne getirecek,ne götürecek,çok daha net anlatıyor herşeyi.
bu noktada da marx’a başvuruyoruz. marx “meta fetişizmi”ni yazarken basit bir ekonomik çıkarım yapmıyordu,bir madde-görüntü ilişkisinin modern toplumlardaki tezahürünün kapitalizmle ilişkisini anlatıyordu.özetle,kapitalizm yayıldıkça ve şeylerin kendilerine ait kullanım değerlerini (suyun susuzluğu gidermesi, ekmeğin karnı doyurması gibi) birer değişim değerine dönüştürdüğünden bahseder marx (artık su yalnızca su değil, farklı maddeler karşısında bir değişim değeri olarak ifade edilebilir. bir bardak suyun yarım ekmek etmesi gibi).yani,artık şeyler basitçe kendileri değildir, başka şeylerle kurdukları bir madde ötesi ilişkiye dönüşürler. zira kapitalizmin dominasyonu her şeyi değişim değerine indirgemeye meyillidir, zira ana mantığının altında bu yatar. su artık yalnızca su değil, fiyatıdır, markasıdır, görüntüsüdür.yani sevgili renkdaşlarım,marx'ın tabiriyle marco reus'un değerini yıllık forma satışları ve reklam gelirleri belirlemeye başladıysa kapitalizm,futbolun da iliklerine işlemiş bir kanser haline dönüşmüş,halkın oyunu olmaktan çıkmış,bir yeni orta sınıf/yeni küçük burjuvazi sınıfının eğlencesi haline dönüşmüş bir meta haline gelmiştir.
sadede gelmeden önce son bir rakam daha atalım ortaya: sky sports ve bt sports un 2013-14 sezonu için ödedikleri yayın kontratının toplam hanesinde 1 milyar 634 milyon pound yazıyor.hani,birkaç milyon gariban ülkenin yıllık ulıusal geliri kadar neredeyse.
hesap makinelerinde yeterli rakam hanesi,sizde de okuyacak hal kalmadı ise işin özüne gelelim.uefanın gerek galatasaray gerek avrupanın belli başlı kulüplerine çektiği ihtar,kulüp yöneticisinden tutun,patronlardan tribünlerdeki taraftara,futbolcudan malzemeciye kadar,bu işin içinde bulunan herkesin 1 kez değil 10 kez takkeyi önüne koyarak düşünmesi gerektiğini belirtiyor.
çünkü "değirmenin suyu" tükendi tükenecek.dünya ekonomisinin genelinde ve ulusal ekonomilerde çalan alarm çanları,şu an para için yüzüyor gibi görünen ancak temelde 'sanal' bir alemde yaşayan 'münihler,madridler,unitedlar' ile,icra kapılarında sürünmeye zorlanan glasgow,portsmouth gibi kulüpler arasındaki korkunç uçurum gözleri daha çok açıyor.bugün istediği her futbolcuyu trink para ile alabilen ve önünde her geleni devirebilecek (hem sahada hem masada) güce ulaşan elit takım statüsündeki takımlar önümüzdeki 10 yıllık periyodda belki biraz ileri bir söylemle rekabet edecek takım bulamayacaklar.
daha da vahimi,yapılan son araştırmalar 50-60 bin kişilik stadlara koşup ya da paralı tv kanallarının ekranları başında futbola arttığı sanılan ilgisinin,semt sahalarında ve parklarda (yani grassroots dediğimiz seviyede) giderek azaldığını göstermekte.yani 15 yıl sonra belki de milyar da verseniz,oynatacak,yetişmiş adam bulamama tehlikesi var.dünyanın en zengin kulübüne ev sahipliği yapan manchester kentinin doğu kesiminde soyunma odası,duşu ve kaliteli bir zemini olan 1 tek kamuya açık park kalmadığını biliyor musunuz ?
anlaşılan,devlerin ürettikleri ve harcadıkları rant da ileriye yönelik bir spor yatırımına dönüşmüyor.
işte o yüzden,2000'lerin başından beri konuşulduğu üzere,bu yıl ve bu sistem çökene kadar,yerimiz yettiğince 3-5-2ler 4-3-3ler 4-4-2 ler,kanat akınları,ibrahimovic'in inanılmaz golleri,thiago silvanın kafa topları,fa cup süprizleri kadar,belki de onlardan daha çok para para ve para konuşacağız bu platformda.
edit:imla
günümüzde rodriguez'lerin,di maria'ların,ronaldo ve messinin haftalık kazançları kimsenin gözüne kulağına batmıyor,bu da maalesef endüstriyel futbol algısının ne kadar hayatımıza yerleştiğinin ve kanıksanmışlığın büyük bir göstergesi.luis figo'nun transferi ile 2000'lerin başında transfer ücreti rekoru kırarak herkesin o zamanlar ağzını açık bıraktığı ve akabinde rio ferdinand,zinedine zidane,ronaldo "the real one",beckham gibi futbolcular ile devam eden bu astronomik maaş & bonservis furyası günümüzde artık sadece kelamdan ibaret.alışık olduğumuz üzere,4-3-3 veya 3-5-2 gibi rakamlar değil,6 sıfırlı,7 sıfırlı rakamlarla oynanır oldu bu canım oyun.ve bu çılgın sarmal,günümüzde korkutucu boyutlara ulaşmaya devam ediyor.sadece oyuncu transferlerinde değil,televizyon yayın giderlerinde,bilet ücretlerinde,futbolun hemen her noktasında ve virgülünde ulaşılan astronomik rakamlar,kim ne getirdi ne götürdü ve ne getirecek,ne götürecek,çok daha net anlatıyor herşeyi.
bu noktada da marx’a başvuruyoruz. marx “meta fetişizmi”ni yazarken basit bir ekonomik çıkarım yapmıyordu,bir madde-görüntü ilişkisinin modern toplumlardaki tezahürünün kapitalizmle ilişkisini anlatıyordu.özetle,kapitalizm yayıldıkça ve şeylerin kendilerine ait kullanım değerlerini (suyun susuzluğu gidermesi, ekmeğin karnı doyurması gibi) birer değişim değerine dönüştürdüğünden bahseder marx (artık su yalnızca su değil, farklı maddeler karşısında bir değişim değeri olarak ifade edilebilir. bir bardak suyun yarım ekmek etmesi gibi).yani,artık şeyler basitçe kendileri değildir, başka şeylerle kurdukları bir madde ötesi ilişkiye dönüşürler. zira kapitalizmin dominasyonu her şeyi değişim değerine indirgemeye meyillidir, zira ana mantığının altında bu yatar. su artık yalnızca su değil, fiyatıdır, markasıdır, görüntüsüdür.yani sevgili renkdaşlarım,marx'ın tabiriyle marco reus'un değerini yıllık forma satışları ve reklam gelirleri belirlemeye başladıysa kapitalizm,futbolun da iliklerine işlemiş bir kanser haline dönüşmüş,halkın oyunu olmaktan çıkmış,bir yeni orta sınıf/yeni küçük burjuvazi sınıfının eğlencesi haline dönüşmüş bir meta haline gelmiştir.
sadede gelmeden önce son bir rakam daha atalım ortaya: sky sports ve bt sports un 2013-14 sezonu için ödedikleri yayın kontratının toplam hanesinde 1 milyar 634 milyon pound yazıyor.hani,birkaç milyon gariban ülkenin yıllık ulıusal geliri kadar neredeyse.
hesap makinelerinde yeterli rakam hanesi,sizde de okuyacak hal kalmadı ise işin özüne gelelim.uefanın gerek galatasaray gerek avrupanın belli başlı kulüplerine çektiği ihtar,kulüp yöneticisinden tutun,patronlardan tribünlerdeki taraftara,futbolcudan malzemeciye kadar,bu işin içinde bulunan herkesin 1 kez değil 10 kez takkeyi önüne koyarak düşünmesi gerektiğini belirtiyor.
çünkü "değirmenin suyu" tükendi tükenecek.dünya ekonomisinin genelinde ve ulusal ekonomilerde çalan alarm çanları,şu an para için yüzüyor gibi görünen ancak temelde 'sanal' bir alemde yaşayan 'münihler,madridler,unitedlar' ile,icra kapılarında sürünmeye zorlanan glasgow,portsmouth gibi kulüpler arasındaki korkunç uçurum gözleri daha çok açıyor.bugün istediği her futbolcuyu trink para ile alabilen ve önünde her geleni devirebilecek (hem sahada hem masada) güce ulaşan elit takım statüsündeki takımlar önümüzdeki 10 yıllık periyodda belki biraz ileri bir söylemle rekabet edecek takım bulamayacaklar.
daha da vahimi,yapılan son araştırmalar 50-60 bin kişilik stadlara koşup ya da paralı tv kanallarının ekranları başında futbola arttığı sanılan ilgisinin,semt sahalarında ve parklarda (yani grassroots dediğimiz seviyede) giderek azaldığını göstermekte.yani 15 yıl sonra belki de milyar da verseniz,oynatacak,yetişmiş adam bulamama tehlikesi var.dünyanın en zengin kulübüne ev sahipliği yapan manchester kentinin doğu kesiminde soyunma odası,duşu ve kaliteli bir zemini olan 1 tek kamuya açık park kalmadığını biliyor musunuz ?
anlaşılan,devlerin ürettikleri ve harcadıkları rant da ileriye yönelik bir spor yatırımına dönüşmüyor.
işte o yüzden,2000'lerin başından beri konuşulduğu üzere,bu yıl ve bu sistem çökene kadar,yerimiz yettiğince 3-5-2ler 4-3-3ler 4-4-2 ler,kanat akınları,ibrahimovic'in inanılmaz golleri,thiago silvanın kafa topları,fa cup süprizleri kadar,belki de onlardan daha çok para para ve para konuşacağız bu platformda.
edit:imla
