xg

• 201

  xg her şey değil ama önemli bir istatistik. bir çok istatistik önemli fakat doğru çıkarımda bulunulduğunda, doğru yorumlandığında önemli hale geliyor.
  
  mesela farazi bir örnekle anlatayım;
  
  arsenal ve fulham aynı hafta farklı rakiplerle maç yaptılar. 2 takımında maç sonu xg leri 2.3 olsun.
  
  arsenal toplam xg 2.3
  0.12
  0.07
  0.09
  0.20
  0.16
  0.18
  0.15
  0.08
  0.13
  0.19
  0.37
  0.21
  0.17
  0.18
  
  fulham toplam xg 2.3
  0.11
  0.42
  0.15
  0.54
  0.43
  0.51
  0.14
  
  görüldüğü üzere buradan hareketle arsenal'in üçüncü bölgede çok baskın oynadığını, sık sık gol girişiminde bulunduğunu ama kilit pas atmakta veya mutlak gol pozisyonu bulmakta zorlandığını çıkarabiliriz.
  
  fulham ise toplam xg aynı olmasına rağmen üçüncü bölgede daha becerikli olduğunu, bir şekilde net gol pozisyonları yaratabildiğini görüyoruz. benim bakış açım fulham arsenal'den o hafta hücumda daha başarılı.
  
  dolayısıyla ben maç sonu toplam xg'den daha çok takımın 0.35 xg hatta 0.4 xg üstü kaç pozisyona girdiği benim için daha çok şey ifade ediyor.
  
  galatasaray'dan hareketle yine farazi örnek tek kale oynadığımız iç saha istanbulspor maçı. 3.2 toplam xg olsun. burada kaç tane büyük oranlı xg yakalandığı ile daha çok ilgileniyorum.
• 202

  12 kasım 2022 istanbul başakşehir galatasaray maçı ilk yarısı sonu:
  
  1,19 xg - 3 gol.
  
  nihayet.
• 203

  mevcut en iyi istatistiklerden biri. süper lig 2022-23 sezonunda ligin en verimli hücum eden takımının galatasaray olduğunu gösteriyordu, ama gol yollarındaki şanssızlığımızdan ötürü bir türlü xg'mize uygun gol bulamıyorduk.
  
  12 kasım 2022 istanbul başakşehir galatasaray maçında goller girince ne xg hesaplamasının ne kadar doğru olduğu da anlaşılmıştır. kaldı ki bu maçta 2 tane direkten dönen topumuz da var ve bu 2 topla birlikte bu sezon 13. direkten dönen top oldu.
  
  kısacası hakemler vs. araya girmeseydi şu anda açık ara farkla lig lideriydik. umarım dünya kupasında sonra da böyle devam ederiz.
• 204

  (bkz: 12 kasım 2022 istanbul başakşehir galatasaray maçı/#3488011)
• 205

  son iki maçta ürettiğimiz xg'den daha fazla gol buluyoruz. bu da ligin kalanı açısından ümit verici bir başka durum. 8 ocak 2023 fenerbahçe galatasaray maçında 1'in çok az üzerinde bir rakamdan 3 gol bulduk. 4 ocak 2023 galatasaray ankaragücü maçında yine 0.50-0.70 aralığında değerden 2 gol bulduk. keza 29 aralık 2022 sivasspor galatasaray maçında da benzer bir durum vardır. onun sayılarını bilmiyorum.
  
  en önemli rakibimiz fenerbahçe ile aramızdaki temel farklardan biri bu değerdi.
• 206

  8 ocak 2023 fenerbahçe galatasaray maçında xg çok manasız bir ölçü olur.
  
  çünkü;
  1. golde altay'ın hatası var bu belli zaten. oliviera düzgün vursa da, topun o kadar kişinin arasından o şekilde gitmesi de küçük bir olasılık.
  
  2. golde yine kerem aslında kötü vurdu. alta'ın üzerine giden top bacağının içine çarpıp gol oldu, kurtarması yemesinden daha kolaydı.
  
  3. golde zaten icardi hariç o golü atacak oyuncu sayısı dünyada 10'u geçmez. o müthiş vuruşa rağmen altay köşeyi düzgün kapatsa yine gol olmaz. o da beklemiyordu, maç bitmiş zaten. kaldı ki topu en son sola çektiğinde hepimiz pozisyonun bittiğini düşünmüştük.
  
  ama son pasları veremediğimiz diğer birçok xg'ye dahil olmayan pozisyon ve oyundaki etkimiz xg hariç diğer metriklerde bizi öne çıkaracaktır.
  
  tabii ki iyi bir bitiricilik bizi bundan sonra rahat ettirir.
• 207

  sanırım bu istatistikle gol istatisiğiniz ne kadar ters orantılıysa o kadar iyisiniz. geçen sene hep xg ile övünüyorduk ama sonucumuz yoktu. bu sene tam tersiyiz.
  8 ocak 2023 fenerbahçe galatasaray maçı'nda 1.32 xg ile oynamışız.
• 208

  (bkz: mauro icardi'nin fenerbahçe'ye attığı gol/#3521037)
• 209

  https://twitter.com/...L0zXlgSYLQA&s=19
  
  --- alıntı ---
  galatasaray sezon başında ürettiği xg'ye göre daha az gol atıyordu. son 8 maçta ise daha fazla atıyorlar.
  fenerbahçe'nin durumu ise tam tersi.
  ilginç...
  --- alıntı ---
  
  (bkz: row-z report)
  
  fenerbahçe sezon başında erken form tutmanın ekmeğini yemişti. işte o dönem yarışın içinde kalabilmek çok kıymetliydi. sezon başı için bafetimbi gomis'e ayrıca teşekkür etmeliyiz. eğer o katkıyı sunmasaydı. bugün belki de farklı şeyler konuşuluyordu.
  
  edit: şutların gole çevrilme istatistiği de benzer şeyleri söylüyor.
  
  --- alıntı ---
  
  fenerbahçe şutları gole çevirme oranı
  ilk 7 hafta %20
  8-14. hafta %13
  14. haftadan sonra %8
  galatasaray'ın trendi ise tam tersi yönde.
  
  --- alıntı ---
  
  https://twitter.com/...dGEI5KWE0tQ&s=19
• 210

  28 ocak 2023 giresunspor galatasaray maçında
  
  0.66 - 3.40 şeklinde ortaya çıkmış istatistikler. 4-0’lık net skoru açıklayan istatistiklerden biri.
• 211

  mert günok oynadığı maçlara göre yemesi beklenen 27 golden 20'sini yiyerek bu alanda ilk sırada yer almış.
• 212

  (bkz: xg)
• 213

  4 haziran 2023 galatasaray fenerbahçe maçında fener’in yakaladığı oran 0.15. niye zahmet ettiniz o kadar takım otobüsüyle statta tur atıp çıksanız o kadar olurdu zaten.
• 214

  https://x.com/...524102181224815?s=20
  
  (bkz: 9 aralık 2023 eintracht frankfurt bayern münih maçı)
• 215

  (bkz: #3793330)
• 216

  doğru dürüst pozisyona giremediğimiz kophenhag maçında 1.92 gol beklentisi hesaplayan istatiksel zamazingo. bir yerde bir şeyleri yanlış ama bilemiyoruz.
• 217

  artık teknik direktörlerin bile veri olarak kabul ettiği futbol istatistik terimi.
  ancak sağlıkli veriler elde edebilmek için birkaç parametre eklenmesi/düzeltilmesi gerekiyor.
  
  örneğin soldan kerem ortaladı, icardi kale ağzında topu iskaladi. bu pozisyonun xg'si 0. evet yazıyla sıfır!
  
  başka bir örnek verelim; kerem ortaladı icardi altipasta vurdu kaleci çıkardı, dönen topu zaha vurdu yine kaleci çıkardı. bu pozisyonun xg'si aşağı yukarı 0.80+0.80= 1.60. yani maçta bir net pozisyonda ardışık iki şut çekiyoruz ama xg'si bize iki net pozisyon veriyor. bir pozisyondan 2 gol çıkması imkansız. dolayısıyla bu da sağlıksız bir veriye dönüşüyor.
  
  kısacası üzerinde düzeltilmesi gereken noktalar olan, şuan için çok da sağlıklı olmayan bir futbol istatistik terimi.
  
  edit: bir kaç arkadaş ardışık pozisyonların 1xg üzerinden hesaplandığı konusunda uyardı. en azından bu konuda yol kat edilmiş.
• 218

  salsalar premier ligde oynayacak olan fenerbahçe’nin kendi evinde takımımıza karşı 0.21’i ancak gördüğü metrik.
  
  (bkz: 24 aralık 2023 fenerbahçe galatasaray maçı)
• 219

  farklı şirketler tarafından her maç için farklı açıklanıyor. aradaki ufak tefek farklar tolere edilebilir; ama 21 ocak 2024 trabzonspor galatasaray maçı ile birlkte çok garip bir durum ortaya çıktı. bizim web sitemiz için kullandığımız istatistik sağlayıcısı galatasaray xg sini 1.25 açıkladı:
  https://ensuperlig.com/...zonspor-galatasaray/
  
  bana çok düşük geldi. sonra flashscore ve sofascore uygulamalarınından kontrol ettim:
  
  flashscore: 1.29 => https://www.flashscore.com.tr/...mac-istatistikleri/0
  sofascore: 1.25 => https://www.sofascore.com/.../blbsllb#id:11450146
  
  sofa ile aynı veriler var bizim ensuperlig'de de. dedim demek ki böyle; enteresan. sonra sözlükte şu girdiyi gördüm: (bkz: #3828173) ve footystats'a da baktım:
  
  footystats: 2.06 => "https://footystats.org/tr/turkey/trabzonspor-vs-galatasaray-h2h-stats#6956683"
  
  footystats biraz pahalı bir api sunuyor maalesef; ama bu sorun devam ederse ensuperlig.com istatistik sağlayıcısını değiştirmeyi düşünüyorum.
• 220

  birçok şeyi göz önüne almayan gol beklentisidir.
  
  maç yağmurlu havada mı oynanıyor, maç rüzgarlı havada mı oynanıyor, zeminin durumu nedir, en önemlisi bir futbolcunun o bölgenin bir metrekare çapından vurduğu şut sayısı bölü attığı gol sayısı nedir, akla gelebilecek birçok şey hesaba katılmıyor.
  
  xg benim için henüz bebek bir istatistiktir. yağmurlu havada 0.10'luk bölgeden atılan bir şut düşünün. oyuncumuz zeki, topu yere sektirerek vuruyor. bilinçli bir aksiyon, oradan o havada 10 tane vursa 4'ünü gol yapacak beceride. pozisyonu buldu, vurdu, gol. sen buna o bölgenin beklentisi 0.10 dersen belki üstünkörü doğru bir şey söylemiş olursun ama birçok şeyi de ıskalamış olursun. ziyech'in 2023/2024 sezonunda çok çok düşük gol beklentili yerlerden üst üste attığı saçma sapan goller var. zamanı gelince özelleştirilmiş gol beklentileri oluşturulur belki ama buna başlamak için bugün futbola başlayan oyunculardan başlamak gerek. örneğin eyüp aydın ilk profesyonel maçından 6 sene sonra 1500 şut atıp, 25 gol atmış olsun. oyuncunun şut/gol, açı/şut/gol, zemin durumu v.s. gibi şeyler göz önüne alınarak oluşturulan gol belentisini yaratmak gerek ki bir de devreye rakibi sokmak gerek. atıyorum eyüp rakibin soluna vurmuştur ancak rakip kaleci solundan az gol yiyen bir kalecidir. bunun dışında galatasaray'ın gol beklentisi 1.25 dediğiniz vakit galatasaray 5 gol çıkarır, bayern 1.80'lerden 6, 7 atar siz de zaten o gol beklentisinden o gol çıkar diye kıvırmaya çalışırsınız.
• 221

  şut ve rakip ceza sahasında topla buluşma sayısı gibi istatistikler niye yetmiyor anlamıyorum.
• 222

  en temel problemi şuta dönüşmeyen pozisyonları yok sayması. örneğin topu ortaya çevirdi bir oyuncu 2 takım arkadaşı topa dokunabilse boş kale ve kesin gol; ama ikisi de arka arkaya topa dürtemedi; xg 0 :) çünkü şut yok ortada. aslında galatasaray sözlükte bu kadar adamız; kendimizce bir istatistik oluştursak ve tüm maçları 90 dakika izleyip bunları not etsek ben seve seve ensuperlig.com a koyarım bu veriyi :)
  
  bir diğer sorun oyuncu dikkate alınmıyor. icardi'nin vurduğu kafa ile nelson'unki aynı xg'ye sahip. ya da 30 metreden hagi, sneijder bir koyar sen ona 0.01 xg dersin ama vuran hagi ise öyle değil işte. sofascore da net pozisyon gibi bir istatistik var; aklımda hayal ettiğim yerlere gelebilirsek ensuperlig.com için bunu yerelde oluşturmak var güzel bir ekip kurup. bakalım nasip :)
• 223

  21 ocak 2024 trabzonspor galatasaray maçı özelinde 5 gol atmamıza rağmen 1.25-1.29 gibi bir düşük oranda gelmesi şaşırtan istatistik verisi.
  
  doğal çünkü ilk 4 gol, çok zor ve ihtimali düşük, iyi vuruş gerektiren pozisyonlardı. hatta son golü atmasaydık (gol olma ihtimali en yüksek pozisyon), hatta olmasa (hatta o pozisyon hiç olmasa) , 4-1 skora karşılık 0.5-0.6 ile falan bitirebilirdik.
  
  bence en zoru, imkansıza yakını, ilk gol. icardi dahil olmak üzere, en golcü futbolculara bile o pozisyonu versek gol atamazlar. zorluk derecesi çok çok yüksek ve bana göre sezonun golü. top hızlı, gerisine havadan düşüyor. hareket halinde rakiple boğuşurken, havada o kadar yatay zıplayıp, zamanlamayı doğru yapıp, havada dönüp ayak makasından sonra şut ayağını iyi kapatarak yere vurdurupta tam köşeye atmak.
  çok çok zor. top oynamış olan bilir. xg'si çok çok düşüktür.
• 224

  xg hakkında eleştiri yapan arkadaşlar bunun daha çok yeni bir teknoloji olduğunu unutuyor. yukarılarda sayılmış zaten pek çok şey göz ardı ediliyor diye. ben de katılıyorum buna. zemin, hava şartları, hatta tribünün dolu ya da boş oluşu ya da o anki skor gibi etkiler tamamen ihmal ediliyor. örneğin iç sahada güzel bir havada skor 5 0ken 90. dakikada penaltı atmakla deplasmanda tıklım tıklım dolu tribünlere karşı yağmurlu bir havada skor 0 0ken penaltı atmak aynı şey değil. tahminim zamanla veri grubu artıp teknoloji bu verileri daha iyi yorumladıkça bu saydığımız etkiler de hesaba katılacaktır.
  ama oyuncudan oyuncuya farklı xg olmaması bir hata değil. hagi 40 metreden çakınca bu istatistikler anlamsız hale gelmiyor. aksine gözlemsel olarak bildiğimiz bir bilgiyi destekliyor. nedir bu bilgi? hagi büyük topçu. xg de diyor ki bu zamana kadar binlerce oyuncunun çektiği yüzbinlerce şutta gol olma ihtimali yüzde 1 olarak hesaplanmış. ama hagi o kadar büyük adam ki o yüzde 1 ihtimali gerçeğe çeviriyor. senin gözünle izleyip vardığın sonucu evet gerçekten de böyle diyerek destekliyor.
  bunun dışında bir diğer beklentim kalecilere has bir xg hesaplanması olur. şu anda su kaleci bu kadar xgden bu kadar gol yemiş şeklinde son derece yüzeysel bir hesap yapılıyor. ama bence bu çok yanlış bir yorum. örneğin çok kötü kullanılan bir penaltıyı kurtaran kaleci 0.80 xglik pozisyonda gol yememiş oluyor. ama bruno fernandes'in bize attığı 0.01 xglik golü yiyen muslera beklenenin üstünde gol yemiş oluyor. benim tahminim ileride bununla da alakalı çalışmalar yapılacak ve şutun çekilmeden önceki değil de çekildikten sonraki durumunun xgsi hesaplanacak. çok kötü kullanılan bir penaltının kaleci özelinde xgsi daha aşağıya inerken uzaktan vurulan ama tam doksana giden topun xgsi çok daha yüksek olacak. bu noktada vuruş öncesi ve vuruş sonrası xg de kıyaslanabilir ve kaleci gerçekten çok kolay goller mi yemiş yoksa rakipler çok zor pozisyonlarda hayvan gibi şutlar çekip kaleciyi çaresiz mi bırakmış ortaya çıkar.
  sonraki hayalim de satrançta taşların konumuna bakarak sonraki hamlenin ne kadar doğru olduğunun hesaplanması gibi futbolda da şuttan bağımsız olarak oyuncuların konumuna ve hareketlenmelerine göre hesaplanacak bir "durum" xgsi. böylece bir oyuncu verdiği pasla, attığı çalımla, çektiği şutla durum xgsini azaltmış mı artırmış mı ona bakıp doğru mu oynamış yanlış mı oynamış ona karar vermek. ama buna daha var sanırım *
• 225

  akillara ilk once alex ferguson'u, sonra da istatistik uzmani yazarlarimizi getiren yeni icat.
  
  sen kalenin onune tum oyunu yig, guardiola city'si gibi darmadagin et ama sut olmayinca kabul gormuyor. sacmalik.