rafting

kuzey amerika’da, özellikle kanada’da çok yaygın olan, "akarsu krosu" olarak da bilinen rafting, son zamanlarda bütün dünyada hızla gelişen sporlardan biridir. ilk kez 1869 yılında colorado nehri üzerinde büyük kanyon’da gerçekleştirilen rafting, daha sonra 70 yıl boyunca unutulmuştur. 1939 yılında colorado nehri’nde yeniden organize edilen ikinci rafting büyük ilgi çekmiş ve o tarihten itibaren yapıla gelen organizasyonlarla da vazgeçilmesi zor bir spor olmuştur. iklim ve doğa şartlarının en elverişli olduğu kuzey amerika, avustralya ve güney afrika’da yaygınlaşan bu spor, art arda yapılan organizasyonlarla türkiye’de de çok sevilmiş ve ilgi görmüştür.

rafting malzemeleri; balık adam giysisi (wet suit), kask, can yeleği ile kalın kauçuktan üretilen ve havayla şişirilen, içine dolan suyun tahliyesi için tabanında deliklerin yer aldığı raft adı verilen bottan oluşur. doğaya zarar vermeden direnç gösterme ilkesine dayanan bu spor; yarışılan nehrin zorluğu, suyun akış hızı, hacmi, nehir yatağının genişliği, suyun düşüş yükseklikleri gibi zorluk kriterlerine göre çeşitli sınıflara ayrılır.

türkiye’de rafting

rafing türkiye’de ilk kez 1992 yılında ispir’den başlayarak artvin’de sona eren 335 km’lik güzergâhta, 6 şişme botla yapılmıştır. 1993’te 4. dünya akarsu şampiyonası, 28 ülkeden 300 sporcunun katılımı ile çoruh nehri’nde gerçekleştirilmiş, 1994 yılında ise turizm bakanlığı artvin’in çevreli köyüne bağlı kortlar mevkiinde dinlenme ve barınma tesisleri yaptırmıştır.

nehirlerin debileri ve beslenme rejimleri göz önüne alındığında yılın 12 ayına yayılan bir raft takviminin ortaya çıkmasından başlayıp farklı seviyelerde zorluğu olan etapların aynı parkurda, nehirde bir arada bulunmasına varıncaya kadar uzayıp giden avantajlar, türkiye’yi çarpıcı ve ziyarete değer bir rafting ülkesi yapmaktadır.

türkiye’nin akdeniz kıyılarından denize ulaşan nehirlerinin tamamı rafting için elverişlidir. değişik zorluk dereceleri, konaklama olanakları, günü birlik ya da birkaç günlük ekspedisyon olanakları sağlamaları, ulaşım kolaylıkları, dalaman ve antalya havaalanlarının hem tarifeli, hem de charter seferlere açık olması, bölgenin raftın yanı sıra her tür turizm etkinlikleri için de uygun profil çizmesini sağlamaktadır.

nehirlerimizde rafting olanakları

çoruh nehri: türkiye’nin doğu karadeniz kıyılarında yer alan ve kaçkar dağları’ndan inen çoruh nehri, dünya raftçılığı açısından en makbul 10 akarsudan biri olarak kabul edilir. zorluk derecesi 5’e kadar parkurları ile mayıs ayı ortalarından ağustos sonuna kadar "white water raft" için ideal bir akarsudur. özellikle bayburt yusufeli oltu arasında kalan kesiminde uluslar arası yarışmalar ve 5 günlük süren ekspedisyonlar düzenlenmektedir.

dalaman çayı: türkiye’nin ulaşımı en kolay bölgesinde, muğla il sınırları içinde kalan dalaman çayı, değişik zorluk derecelerinde ve birbirlerinden bağımsız iki parkur sunmaktadır. mayıs ve ekim ayları arasında en uygun debiye sahip olan dalaman çayı’nın üst parkuru 23, alt parkuru ise 12 zorluk derecesindedir. alt parkurda mayıs ayından kasım ayının sonuna kadar rafting yapılabilmektedir.

köprüçay: kaynaktan beslenen ve su debisi yılın her mevsiminde white water raft için elverişli olan köprüçay, özellikle eylülekim ayları arasında raft için elverişlidir. çoğunlukla iki kişilik raftların tercih edildiği köprüçay geçişi, 23 zorluk zeviyesindedir. dirsekleri ve sert dönüşleri ile raftçılara heyecan verecek özellikler taşımaktadır. nehrin denize kavuşmasından önce geçtiği ve alt parkur olarak anılan kesim ise zorluk açısından 12 seviyesinde kaldığından, özellikle yeni başlayanlar için elverişlidir.

akdeniz bölgesi’nin diğer parkurları
bölgede dağlardan doğan ve küçük akarsularla beslenen nehirlerin hemen hepsi rafting için elverişlidir. raft için uygun olan akarsuların başında manavgat çayı, göksu deresi’nin hadım-silifke arasında kalan kesimi, alanya il sınırları içinde kalan dim çayı, alara çayı, seyhan’ın göksu ve zamantı kolları gelir. dim çayı’nda alraft merkezi bulunmaktadır.

melen (büyük): marmara ile karadeniz bölgelerinin buluştuğu, istanbul’a çok yakın olan büyük melen nehri de raft açısından oldukça yoğun ilgi görmektedir. aralık ayı başlarından itibaren yağmur rejimine bağlı olarak mayıs ayı sonlarına kadar raft yapılabilmektedir. özellikle akyazı-hendek arasında kalan 10 kilometre uzunluktaki parkur, 23 zorluk derecesinde olup ortalama olarak 120 ile 150 dakika arasında tamamlanabilmektedir.

not: alıntı.