1
kas gücüyle yapılan sürat pateni, sporcuların zamana karşı yarışması esasına dayanır. erkekler ve bayanlar arası dünya sürat pateni şampiyonaları ilk kez 1972'de yapılmaya başlanmıştır.
oyun alanı
uluslar arası yarışmalar oval biçimli, iki kulvarlı ve çevre uzunluğu 333 1/3400 m olan pistlerde yapılır. içteki kulvarın iç kısmının yarıçapı 25-26 m, kulvar genişlikleri ise 5 m'dir. kulvarlar birbirinden üstü boyalı kauçuk şeritlerle ya da karla ayrılmıştır. çıkış çizgilerinin 75 cm gerisinde hazırlık çizgileri bulunur. bitiş çizgisinden önceki son beş metrenin her metresi ayrı ayrı işaretlenmiştir. sürat pateni yarışmaları açık havada yapay olarak dondurulmuş pistlerde yapılır.
hız pateninin çelik bıçaklı patenleri ince ve diğer patenlerden daha uzundur. boyları 30-45 cm arasında değişen sürat patenlerinin kalınlığı 0,8 mm kadardır. bıçaklar düzdür. ince deriden yapılan ayakkabıların topukları daha alçak ve daha hafiftir. yarışmacılar hareket serbestisi sağlayacak ve havayı kesmeyecek şekilde eşofman türünde dar kıyafetler giymeli ve başlık kullanmalıdırlar. kıyafetleri birbirine çok benzeyen yarışçıları ayırt etmek için; yarışmaya iç kulvarda başlayan yarışmacıya beyaz, dış kulvarda başlayan yarışmacıya ise kırmızı kol bandı takılır.
kurallar
sürat pateni, erkekler ve bayanlar için değişik mesafelerdeki kategorilerde yapılır. erkekler kategorileri 500 m, 1500 m, 5000 m ve 10000 m'dir. bayanlar kategorileri ise 500 m, 1000 m, 1500 m ve 3000 m'den oluşur. karşılaşmalar belli sıra ile iki veya daha çok günde tamamlanır.
olimpiyat oyunlarındaki sürat pateni yarışmalarına bir ülke erkeklerde en fazla on iki yarışmacı ile, bayanlarda ise en fazla sekiz yarışmacı ile katılabilir.
olimpik yarışmalarda kulvar seçimi için para atışı yapılır. yarışmacılardan para atışını kazanan iç kulvarda, diğeri ise dış kulvarda yarışır. çıkış komutundan önce her iki yarışçı da hazırlık çizgisi ile çıkış çizgisi arasında hareketsiz ve dik durmalı, patenler çıkış çizgisine değmemelidir. yarışmacılar hakemin "hazır" ikazından sonra çıkış pozisyonunu alırlar ve "çıkış" komutu ile yarış başlar. çıkış komutu düdük sesi ya da tabanca ile verilir. gerektiğinde, örneğin hatalı çıkışlarda, çıkışın yinelenmesine gidilir. sadece hatalı çıkışa her iki yarışmacının da neden olduğu durumlarda, kulvar seçimi için yeniden para atışı yapılır. bir yarışta üç kez hatalı çıkış yapan yarışmacı, o yarışmadan diskalifiye edilir.
yarışmacılar, 1000 m ve 1500 m yarışlarının ilk turları dışında, her turda "kulvar değiştirme bölgesi" adı verilen bölgelerde yarıştıkları kulvarları değiştirmek zorundadırlar. iç kulvardan dış kulvara çıkan patenci, çarpışmayı ve engellemeyi önleme sorumluluğunu taşır. kişisel hatası olmadan bir engellemeyle karşılaşan yarışmacının yeniden yarışmasına izin verilir. ikinci derece daha iyiyse, ilki silinip ikincisi kabul edilir. dönemeçlere girerken, çıkarken ve dönemeç içlerinde kulvar değiştirmek kesinlikle yasaktır.
arkadaki yarışmacı, önde giden yarışmacıya engel olmamak kaydıyla geçiş yapabilir. geçilen yarışmacı, geçişten sonra geçenin en az 5 m gerisinde kalmalıdır. yani yarışmacılardan birinin, diğerinin hemen önünde, arkasında ya da yanında hız ayarlaması yapması yasaktır.
yarışmacı, kendisini zorlamıyormuş gibi görünerek, uzun ve ölçülü adımlarla büyük mesafeler almalıdır. adımlar, bıçağın dış kenarından başlatılıp iç kenara doğru aktarılmalıdır. özellikle düz bölümlerde yarışçının zorlanmadan mesafe alması tarzının güzelliğini gösterir ve derecesini olumlu yönde etkiler.
dönemece yaklaşan yarışçı, tarz değiştirip sola doğru eğilmelidir. bu arada sağ kolunu hareketlendirerek sarkaç gibi sallamalı ve belini aşağı doğru bükmelidir. bu teknikle girdiği dönemeçten çıkıp düz piste geldiğinde tekrar normal tarzına dönmelidir.
yarışmalar sırasında; iç kulvardan dış kulvara geçerken bir çarpışmaya neden olan, dönemeçlerde kulvar değiştiren, başlık kullanmamakta direten ya da izin verilenler dışında giysi kullanan, patenleri ya da başlığı standartların dışında olan ya da hızlandırıcı aparatlar kullanan ve üç kez hatalı çıkış yapan yarışmacı diskalifiye edilir.
sürat pateni yarışmalarında bir hakem, bir çıkış hakemi ve birer yardımcıları, gözlemci, zaman hakemi, masa hakemi ve kulvar denetimcileri görev alır.
patenlerinden bir tanesinin tamamını bitiş çizgisinden geçirmiş olan yarışmacı, yarışı bitirmiş olur. yarışmanın birincisi, belirlenen uzunluktaki yarışmayı en kısa sürede bitirendir.
eğer birden çok yarışmacı yarışmayı eşit sürede tamamlamışlarsa, birincilik derecesi bunlar arasında paylaşılır. genel sıralamanın birincisi ise yarışmalarda en çok birincilik alandır. eşitlik durumunda puan sıralaması yapılır.
not: alıntı.
