26
spor değildir, önerme bence doğrudur. kendine özgü, kategorize edilmesi zor bir aktivitedir. bu aktivite esnasında beynin aşırı çalışması spor olması için yeterli done değildir. şiir yazmaya çalışan insanın da beyni aşırı yorulur. şairlere sporcu diyebilir miyiz? yazının sonunda söyleyeceğimi başta söyleyeyim o zaman. sadece bir düşünce aktivitesidir. bir düşünce sporu olamaz mı peki? zorlarsan olur ama o zaman tüm bilim adamları da spor adamı olur. sadece düşünceden gidemezsin. insan bu. aslında her insan işinde yeterince iyiyse beynini çok çalıştırıyordur demektir.
günümüzde profesyonel playstation oyuncuları var. adamın işi sadece sabahtan akşama kadar konsolla antrenman yapmak. turnuvalara katılıyorlar. hatta bu işin federasyonu var. takım halinde ve bireysel oynanabiliyor. bu işin kuralları, kıstasları var. zihinsel efor ve disiplin gerektiriyor. rekabet ve eğlence ise asıl amaç. sporun tanımına birebir uyuyor. ama bana göre spor falan değil. çünkü adamın fiziksel olarak yaptığı sadece birkaç tuşa defalarca dokunmak. her basit kas çalışması spor sayılamaz.
satranç da öyle. taşlarla oturduğun yerden oynuyorsun. hareket etmiyorsun. tüm vücudun yeterli kombinasyonlarla işbirliği halinde yaptığı bir aktivite değil bu. sadece beyin çalışıyor. olimpiyatların ana felsefesi olan daha hızlı, daha yüksek ve daha kuvvetliden kasıt yine fiziksel bir durumdur. kimse buradan bunları beyin olarak algılamaz.
insan beyni ortalama olarak 1.5 kilo ağırlığındadır ve beden ağırlığının %2-3'lük kısmını oluşturur. fakat vücut oksijeninin %20'sini ve glikozunun %15-20'sini tüketir. insan beyni oldukça fazla enerji üretir. uyuyan bir beyin 25 watt'lık bir ampulü çalıştırabilir. beyinde düşünce hızı saatte 1.6 kilometre ile 432 kilometre arasında değişmektedir. bunlar herkesin ulaşabileceği bilgiler. sadece beynin olağanüstü çalışma koşullarını vurgulamak istedim. o beyni ileri bir zeka düzeyiyle çalıştıran satrancın da insanı yorgun düşürmesi şaşırtıcı değildir. yorgun düşmeniz spor olduğuna delalet olmaz.
satranç insanın bakış açısını geliştirir ve düzenler. insanın analitik zekaya kavuşmasını sağlar. oyun içerisinde cesaret, risk, güven, şaşırma ve şaşırtma duygularını yaşatır. ve bu yüzden hayat gibidir. son derece düşünsel bir olgudur. mükemmel bir aktivitedir. dinci yobazların dediği gibi boş bir iş değildir. ama spor da değildir. ve bu durum değerini de düşürmemektedir.
not: briç de spor değildir.
avrupa adalet divanı dört kişinin iki takıma ayrılarak oynadığı kart oyunu briçin spor olarak nitelenemeyeceğini, çünkü bir sporun ‘kayda değer miktarda fiziksel unsur’ içermesi gerektiğini söylemiş. ben de aynı fikirdeyim.
güreşi olimpiyatlardan atmaya çalışan uluslararası olimpiyat komitesinin de bu konuda ne söylediği son derece değersizdir.
günümüzde profesyonel playstation oyuncuları var. adamın işi sadece sabahtan akşama kadar konsolla antrenman yapmak. turnuvalara katılıyorlar. hatta bu işin federasyonu var. takım halinde ve bireysel oynanabiliyor. bu işin kuralları, kıstasları var. zihinsel efor ve disiplin gerektiriyor. rekabet ve eğlence ise asıl amaç. sporun tanımına birebir uyuyor. ama bana göre spor falan değil. çünkü adamın fiziksel olarak yaptığı sadece birkaç tuşa defalarca dokunmak. her basit kas çalışması spor sayılamaz.
satranç da öyle. taşlarla oturduğun yerden oynuyorsun. hareket etmiyorsun. tüm vücudun yeterli kombinasyonlarla işbirliği halinde yaptığı bir aktivite değil bu. sadece beyin çalışıyor. olimpiyatların ana felsefesi olan daha hızlı, daha yüksek ve daha kuvvetliden kasıt yine fiziksel bir durumdur. kimse buradan bunları beyin olarak algılamaz.
insan beyni ortalama olarak 1.5 kilo ağırlığındadır ve beden ağırlığının %2-3'lük kısmını oluşturur. fakat vücut oksijeninin %20'sini ve glikozunun %15-20'sini tüketir. insan beyni oldukça fazla enerji üretir. uyuyan bir beyin 25 watt'lık bir ampulü çalıştırabilir. beyinde düşünce hızı saatte 1.6 kilometre ile 432 kilometre arasında değişmektedir. bunlar herkesin ulaşabileceği bilgiler. sadece beynin olağanüstü çalışma koşullarını vurgulamak istedim. o beyni ileri bir zeka düzeyiyle çalıştıran satrancın da insanı yorgun düşürmesi şaşırtıcı değildir. yorgun düşmeniz spor olduğuna delalet olmaz.
satranç insanın bakış açısını geliştirir ve düzenler. insanın analitik zekaya kavuşmasını sağlar. oyun içerisinde cesaret, risk, güven, şaşırma ve şaşırtma duygularını yaşatır. ve bu yüzden hayat gibidir. son derece düşünsel bir olgudur. mükemmel bir aktivitedir. dinci yobazların dediği gibi boş bir iş değildir. ama spor da değildir. ve bu durum değerini de düşürmemektedir.
not: briç de spor değildir.
avrupa adalet divanı dört kişinin iki takıma ayrılarak oynadığı kart oyunu briçin spor olarak nitelenemeyeceğini, çünkü bir sporun ‘kayda değer miktarda fiziksel unsur’ içermesi gerektiğini söylemiş. ben de aynı fikirdeyim.
güreşi olimpiyatlardan atmaya çalışan uluslararası olimpiyat komitesinin de bu konuda ne söylediği son derece değersizdir.
